Ảnh minh họa

Phố đã vào mùa cây trút lá. Lang thang dọc những nẻo đường quen, nhận ra bên hè phố từng đám lá khô buông dày. Muôn vàn chiếc lá nương theo bàn tay của gió đậu xuống những ô gạch cũ, la đà trên mái ngói hiên thưa bàng bạc gam màu trầm. Tôi ngồi trong một góc phố, cạnh đường tàu miên mải những triền xanh hoa cỏ. Tiếng còi tàu ngân vọng đôi khi lướt qua tôi tựa thanh âm từ mùa đông ký ức. Giữa mùa lá rụng, tôi lặng im nghe bánh xe đời chầm chậm lăn trên đôi ngả nhớ quên.

Gốc bàng già trước ngõ trầm mặc buông nhẹ từng phiến lá. Một sớm mai thức dậy nghe gió bấc khua ngoài thềm cũ, nhận ra thấp thoáng trong sương những phiến lá đỏ guộc gầy. Bao nhiêu chiếc lá phủ đầy lối nhỏ loang dài vệt nhớ, màu đỏ như màu mắt ai thổn thức rưng rưng. Tôi hình dung lá bàng như những mảnh ký ức đời người, dẫu có hằn in dấu thời gian, vẫn đỏ đượm, ấm nồng giữa phôi pha sương gió. Làm sao giữ mãi được màu lá biếc, cũng như làm sao níu được một thuở xanh xưa. Nhủ lòng cứ hết mình trọn vẹn với từng khoảnh khắc của thực tại, buồn vui hôm nay sẽ xuôi theo dòng sông ký ức chảy vào sâu thẳm. Dẫu sướng vui hay khổ hạnh, vẫn có ngọn lửa ấm của sự sống ánh lên giữa phai tàn.

Quán nước vỉa hè nép mình dưới một tán cổ thụ mùa thay lá. Ở bên lề những lao xao của phố, vào những ngày trở lạnh, dường như những dáng người ghé qua đây đều trở nên lặng lẽ hơn. Bà cụ chủ quán bày ra ấm trà, chén nước vấn vít khói mỏng, bên chiếc tủ nhỏ đựng vài gói kẹo, bánh quy, thuốc lá… Ánh nhìn đăm chiêu nhìn ra con ngõ lác đác lá vàng, như đợi chờ điều gì đó xa xôi.

Giữa những ngày gió mùa ngang phố, người ta ghé vào quán tìm chút ấm áp, chút chậm rãi an lành ẩn sau vòng xoay áo cơm. Thủ thỉ cùng nhau những xa xưa trong mùa đông lạnh, hay một mình ưu tư cùng nỗi nhớ không rõ nguồn cơn, chuyện đời miên viễn tựa muôn vàn lá rụng ngoài kia, làm sao ta có thể đong đếm. Bà cụ chủ quán bốn mùa vẫn điềm nhiên, từ tốn bên gốc cây cổ thụ, chẳng màng năm tháng dìu dặt cuộn chảy. Lòng bà neo giữ một khoảng bình yên cho bất cứ ai ghé qua thoáng chốc, rồi lại tất tả rời đi vào thăm thẳm đời phố, đời người…

Con phố gầy bao đêm trở gió, vọng về gác trọ của tôi tiếng chổi quét lá xạc xào, nhẫn nại trên những ngả đường vắng thinh. Ánh đèn trong veo soi bóng người lao công lặng lẽ quét lá rụng. Mùa đông như ngủ mê sau dãy nhà man mác sương khuya. Tiếng chổi quét đều đặn từng đêm như một thanh âm thân thuộc, giản dị khép lại một ngày chộn rộn phố phường. Người lao công giấu mình vào đêm, lẻ loi bước qua bao ngã tư, hẻm phố, ngược ngọn gió bấc thổi buôn buốt qua hàng cây luống tuổi. Tiếng chổi vang lên gợi thức một nỗi nhớ dịu đằm trong tôi.

Mùa lá rụng, ở quê nhà từng buổi chiều muộn mẹ cũng thường lom khom quét lá. Mảnh sân rộng phủ rợp những vòm cây xoài, cây ổi, bụi tre già mắc võng ca dao. Vào mùa gió thổi qua làng tựa một khúc ru dài ngân mãi, lá khô rụng đầy quanh nhà bên những phiến rêu trầm. Khi những cánh chim chấp chới bay về tổ ấm, giữa khoảnh khắc ngày tàn, tiếng chổi của mẹ trong nắng mùa đông như một thanh âm nao lòng khó tả. Tôi trở về sau bao đắng ngọt thị thành, mẹ như âm thầm quét cả những chông chênh tuổi trẻ trong tôi, để tôi lại ngồi trên cánh võng quê hương hát lời ru mây gió. Lặng im bên ánh lửa thong dong khói lá mẹ gom ở sân nhà, một nỗi hạnh phúc vô ngần tựa dòng suối nhỏ đổ đầy tim tôi. Mảnh trời quê tựa bức nền ai vẽ những nhánh cây khẳng khiu mùa lá rụng. Giấc mơ cố xứ gói trong cánh chim di trú bay xa, đến mùa xuân ấm lại tìm về.

Chiều nay, ngẩn nhìn lên những vòm cây trút lá, tôi đợi một màu lá mới xanh non, rạo rực nhựa sống. Màu lá mới như một món quà được mùa đông ấp ủ từ lâu, một lời hẹn với mùa xuân thanh tân phía trước. Và tôi nguyện làm một ngọn gió quê mẹ, để dìu những chiếc lá lìa cành rụng về cội rễ, như lòng tôi vẫn luôn đau đáu khoảng trời quê thanh bình…

TRẦN VĂN THIÊN

Nguồn: Tạp chí VHNT số 591, tháng 12-2024