Giữa trùng khơi xanh thẳm nằm về phía đông nam đảo Phú Quốc, cách bờ biển Rạch Giá 115km, quần đảo Nam Du thuộc tỉnh An Giang hiện lên như một chuỗi ngọc sáng giữa đại dương bao la. Với hơn 21 đảo lớn nhỏ, Nam Du không chỉ khiến du khách mê mẩn bởi vẻ đẹp hoang sơ, mà còn gợi mở khát vọng lớn về một "thiên đường du lịch biển đảo" của miền Tây Nam Bộ.
Một góc quần đảo Nam Du
Vẻ đẹp hoang sơ níu chân du khách
Đến Nam Du, ấn tượng đầu tiên là màu xanh thẳm của biển hòa cùng màu xanh ngắt của những triền dừa, triền cỏ và những dãy núi đá phủ sương mờ buổi sớm. Hòn Lớn – trung tâm của quần đảo Nam Du, nơi những con đường men theo sườn núi uốn lượn quanh co, đưa du khách qua từng khúc cua đầy gió, mở ra khung cảnh ngoạn mục của biển trời giao hòa.
Bãi Cây Mến, bức tranh thiên nhiên thơ mộng được ví như "Maldives của Việt Nam" với cát trắng mịn, hàng dừa nghiêng bóng và làn nước trong vắt đến mức có thể nhìn thấy tận đáy. Khi hoàng hôn buông xuống, ánh nắng cuối ngày phủ lên mặt biển lấp lánh ánh vàng rực rỡ, tạo nên khung cảnh huyền ảo mà không một ống kính nào có thể truyền tải trọn vẹn.
Ngoài Hòn Lớn, các đảo nhỏ như Hòn Mấu, Hòn Hai Bờ Đập, Hòn Nồm, Hòn Dầu… đều mang nét đẹp riêng, mộc mạc, tinh khôi. Hòn Mấu được thiên nhiên ưu đãi với những bãi tắm lý tưởng như Bãi Chướng, Bãi Nồm, Bãi Nam. Nơi đây sóng nhẹ, nước trong, rất thích hợp cho du khách tắm biển, chèo kayak, hay lặn ngắm san hô.
Một góc bãi biển ở Hòn Mấu
Ngư dân chốn này vẫn giữ được lối sống hiền hòa, chân chất, cùng những ngôi nhà bè lênh đênh trên biển, một "văn hóa sống cùng biển" độc đáo mà ít nơi nào còn giữ được nguyên bản. Chính con người hiếu khách, đôn hậu ấy góp phần tạo nên hồn cốt cho du lịch Nam Du – nơi thiên nhiên và con người hòa quyện trong sự yên bình và chân thật.
Quần đảo Nam Du sở hữu hệ sinh thái biển phong phú, đa dạng sinh học cao, đặc biệt là hệ san hô và nguồn hải sản dồi dào, là một nền tảng quý báu cho phát triển du lịch sinh thái và du lịch trải nghiệm biển đảo. Với vị trí nằm trong khu vực vịnh Thái Lan, quanh năm hiền hòa, Nam Du còn có điều kiện thuận lợi để thu hút các tuyến du lịch đường thủy, kết nối với Phú Quốc, Hòn Sơn và Hà Tiên.
Bên cạnh đó, trong bối cảnh du lịch xanh, du lịch bền vững đang trở thành xu hướng toàn cầu, Nam Du với vẻ đẹp nguyên sơ và môi trường tự nhiên ít bị tác động bởi đô thị hóa chính là "tài sản quý" của du lịch Việt Nam. Đây là điều kiện lý tưởng để phát triển các loại hình như du lịch nghỉ dưỡng sinh thái, du lịch khám phá, du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn biển.
Ngư dân đánh bắt hải sản ở Nam Du
Không chỉ dừng lại ở cảnh quan, Nam Du còn mang giá trị văn hóa độc đáo qua đời sống của ngư dân, lễ hội cầu ngư, nghề làm khô cá, chế biến hải sản truyền thống… Những yếu tố ấy có thể trở thành "nguyên liệu" để xây dựng các sản phẩm du lịch văn hóa – sinh thái đặc sắc, góp phần định vị thương hiệu du lịch Nam Du trên bản đồ du lịch Việt Nam và khu vực.
Chị Hương, một du khách đến từ Hà Nội chia sẻ: "So với nhiều điểm đến khác, Nam Du có nét riêng của sự giản dị và chân thật. Không cần quá cầu kỳ, cảnh sắc và con người nơi đây đã đủ khiến chuyến đi trở nên đáng nhớ. Lần đầu đặt chân đến Nam Du, tôi thật sự ấn tượng bởi vẻ đẹp hoang sơ và trong lành của nơi này. Những dãy núi nối tiếp nhau, ôm lấy bãi biển nước trong veo tạo nên bức tranh thiên nhiên vừa hùng vĩ vừa yên bình. Điều tôi thích nhất là cảm giác “chạm vào thiên nhiên thật sự” - không xô bồ, không ồn ào, chỉ có tiếng sóng vỗ, tiếng gió biển và mùi muối mặn phảng phất trong không khí".
Những khó khăn, thách thức và một số đề xuất trong việc phát triển du lịch tại quần đảo Nam Du
Tuy nhiên, dù có tiềm năng lớn, Nam Du vẫn là một "viên ngọc thô" chưa được mài giũa. Cơ sở hạ tầng du lịch còn nhiều hạn chế. Hệ thống giao thông kết nối với đất liền phụ thuộc hoàn toàn vào đường thủy, khiến việc di chuyển gặp khó khăn, nhất là trong mùa mưa bão. Dịch vụ lưu trú, ăn uống còn thiếu và chưa đồng bộ, đa phần mang tính tự phát, nhỏ lẻ, chưa đáp ứng nhu cầu của lượng khách ngày càng tăng.
Một vấn đề đáng lo ngại khác là công tác quản lý du lịch còn phân tán. Việc phát triển du lịch đôi khi chưa gắn liền với bảo vệ môi trường. Tình trạng xả rác thải nhựa ra biển, khai thác hải sản gần bờ và sự thiếu ý thức bảo tồn cảnh quan của một bộ phận du khách đang đe dọa môi trường sinh thái vốn mong manh của đảo.
Du khách trải nghiệm chèo thuyền kayak, tắm biển, lặn ngắm san hô tại quần đảo Nam Du
Nguồn nhân lực du lịch địa phương còn thiếu và yếu. Phần lớn người dân làm nghề đánh bắt hoặc dịch vụ nhỏ lẻ, chưa được đào tạo bài bản về nghiệp vụ du lịch, kỹ năng phục vụ, hay quảng bá hình ảnh địa phương. Để Nam Du phát triển xứng tầm với tiềm năng, cần có một chiến lược tổng thể, lâu dài, lấy du lịch xanh - du lịch bền vững làm định hướng cốt lõi.
Trước hết, cần đầu tư mạnh vào hạ tầng giao thông: nâng cấp cảng tàu, mở rộng tuyến vận tải biển chất lượng cao từ Rạch Giá và Phú Quốc đến Nam Du, đồng thời nghiên cứu các tuyến du lịch kết nối "đảo – đảo" để tạo chuỗi sản phẩm hấp dẫn. Song song với đó, chính quyền và doanh nghiệp cần phối hợp để phát triển hạ tầng lưu trú, nhà hàng, dịch vụ giải trí theo hướng thân thiện với môi trường, tránh xây dựng ồ ạt làm phá vỡ cảnh quan tự nhiên.
Về nhân lực, nên tổ chức các chương trình đào tạo kỹ năng du lịch cộng đồng cho người dân, giúp họ trở thành "đại sứ văn hóa" tại chính quê hương mình. Mô hình homestay gắn với trải nghiệm nghề biển, lễ hội cầu ngư, ẩm thực địa phương… nên được khuyến khích và hỗ trợ quảng bá.
Đặc biệt, cần đẩy mạnh công tác bảo vệ môi trường biển: thu gom rác thải định kỳ, hạn chế nhựa dùng một lần, khuyến khích du khách tham gia các hoạt động "du lịch xanh – du lịch không rác thải". Chính sự trong lành và nguyên sơ mới là "thương hiệu" lâu dài của Nam Du.
Bên cạnh đó, việc xây dựng thương hiệu du lịch Nam Du cần có tầm nhìn: truyền thông chuyên nghiệp, định vị hình ảnh "Nam Du – Viên ngọc xanh giữa biển Tây Nam", hướng tới đối tượng khách yêu thiên nhiên, yêu sự bình yên và trải nghiệm thực chất.
Lời kết
Nam Du hôm nay vẫn giữ trong mình nét hoang sơ, mộc mạc – điều mà nhiều điểm du lịch khác đã đánh mất. Nhưng chính trong cái nguyên bản ấy, ẩn chứa một tiềm năng xán lạn chờ được đánh thức. Nếu có chiến lược đúng đắn, sự chung tay của chính quyền, doanh nghiệp và người dân, Nam Du hoàn toàn có thể trở thành điểm sáng về du lịch biển đảo mới của Việt Nam trong hành trình hội nhập và phát triển bền vững.
Bình minh trên đảo Nam Du
Bài, ảnh: MINH PHẠM