Eminem, ông hoàng nhạc rap

Eminem là rapper, nhà sản xuất âm nhạc người Mỹ, một trong những nghệ sĩ có số lượng album bán chạy nhất đầu thế kỷ 21 và cũng là người 15 lần đạt giải Grammy (Grammy Award) - một giải thưởng danh giá của âm nhạc. Ông được mệnh danh là ông hoàng nhạc rap và thu hút sự hâm mộ của khán giả yêu nhạc rap trên khắp thế giới.

Những năm tháng tuổi thơ đầy sóng gió buộc cậu bé Eminem phải chuyển qua chuyển lại giữa 2 thành phố Missouri và Detroit, nơi mà ông phải bỏ học ở tuổi 17. Những ngày đầu sau khi bỏ học, anh chàng 17 tuổi đã làm những công việc lặt vặt để kiếm sống. Sau màn ra mắt album The Slim Shady LP (LP Slim Shady)  vào đầu năm 1999, ông quyết định trở thành một rapper. Album tiếp theo của Eminem The Marshall Mathers LP (LP Marshall Mathers) đã trở thành album bán chạy nhất trong lịch sử rap toàn cầu. Ngoài ra, Eminem cũng thủ vai trong một số phim, và đáng chú ý nhất có thể kể đến là phim bán tự truyện  8 Mile (8 Dặm) vào năm 2002, một bộ phim kể về những năm tháng đầu tăm tối của cuộc đời Eminem.  Ðồng thời, bản nhạc Lose Yourself (Ðánh mất mình) trong phim cũng đã đạt giải Oscar cho hạng mục ca khúc nhạc phim hay nhất, nhưng Eminem đã không đến nhận giải vì ban đầu ông nghĩ mình sẽ không giành được giải thưởng danh giá đó.

Thời thơ ấu khắc nghiệt

Eminem tên thật là Marshall Bruce Mathers III, sinh ngày 17 tháng 10 năm 1972, tại St. Joseph, Missouri, Hoa Kỳ. Nghệ danh của ông là Eminem được lấy từ chữ cái đầu của âm tiết đầu và cuối trong tên. Eminem chưa từng gặp bố mình, ông Marshall Mathers Jr. - người đã bỏ rơi gia đình khi Eminem còn nhỏ và từ chối mọi nỗ lực liên lạc của con mình suốt thời thơ ấu của ông. Eminem đã được nuôi dạy bởi mẹ mình, bà Deborah “Debbie” Nelson - người không bao giờ có nổi một công việc ổn định. Ðó cũng là lý do Eminem và gia đình cứ phải chuyển qua chuyển lại liên tục giữa hai thành phố Missouri và Detroit. Họ dành phần lớn thời gian ở những ngôi nhà tập thể. Trong một cuộc phỏng vấn, Eminem cũng từng kể ông thường phải chuyển trường 2 đến 3 lần một năm để theo gia đình. Ngoài ra, ông cũng chia sẻ rằng quãng thời gian khi còn bé là lúc ông phải chịu nhiều khó khăn nhất. Chi tiết hơn, Eminem đã kể rằng mình từng là một cậu bé không có bạn thân, sống hướng nội và ít chia sẻ cảm xúc, luôn bị đối xử như một “kẻ ngoại đạo” mỗi lần chuyển trường. Ông nhớ có lần đã từng bị đánh đập trong phòng tắm, bị bạo hành trên giảng đường và bị khoá trái trong tủ đựng đồ của trường học.

Eminem vào học trường cấp ba Lincoln ở Warren, Michigan, nơi mà ông từng trượt lớp 9 đến ba lần rồi quyết định bỏ học ngay sau đó. Dù là một học sinh nghèo nhưng Eminem luôn có niềm đam mê sâu sắc với ngôn ngữ, ngấu nghiến truyện tranh và thậm chí còn nghiên cứu cả từ điển. Ông tâm sự: “Tôi nhận thấy rằng, không quan trọng là tôi học tệ hay điểm tôi thấp đến như thế nào, tôi luôn luôn giỏi về ngôn ngữ. Tôi chỉ cảm thấy mình muốn có thể tùy ý sử dụng tất cả những từ trong vốn từ vựng của mình bất cứ khi nào tôi cần nói hay viết chúng ra. Ở đâu đó, chúng sẽ được cất giữ, kiểu như bị khóa lại để sử dụng vào đúng lúc.”

Vào năm 2008, Debbie, mẹ của Eminem đã xuất bản cuốn My Son Marshall, My Son Eminem: Setting the Record Straight on My Life As Eminem’s Mother (Con trai tôi Marshall, Con trai tôi Eminem: Thiết lập kỷ lục cho cuộc đời tôi với cương vị mẹ của Eminen), một cuốn hồi ký kể lại câu chuyện về cuộc đời và mối quan hệ phức tạp trong gia đình theo góc nhìn của bà. Trong cuốn sách, bà khẳng định chưa bao giờ lợi dụng con trai mình và mối bận tâm duy nhất của bà là dành những điều tốt đẹp cho các con.

Trở thành Rapper

Bỏ học cấp ba, Eminem đã tìm được cách để thoả mãn đam mê về ngôn ngữ cũng như trút giận lên khoảng thời gian khó khăn của chính cuộc đời ông thông qua dòng nhạc hip-hop (một dòng nhạc mới nổi vào những năm 1990). Thời kì đầu, nghệ danh của ông là M&M. Ðây là cách viết tắt tên của chính ông, và sau này thì M&M được viết theo phiên âm của nó, thành “Eminem”. Eminem cảm nhận được nguồn năng lượng cùng tầng với nhạc rap của những năm 1980, đầu những năm 1990, và ông đặc biệt bị thu hút bởi N.M.A - nhóm nhạc rap ở Los Angeles.

Dù bắt đầu ngay thời điểm nhạc rap phát triển mạnh mẽ và hầu hết được sáng tạo bởi người da màu nhưng chính Eminem, một người mang màu da trắng với cặp mắt xanh, lại có thể thâm nhập vào giới rap ở Detroit như một đối thủ đáng gờm trong những trận đấu rap (rap battle) - một nét văn hóa của rap ở khắp nơi. Eminem đã chứng minh thực lực vượt trội của mình, bỏ qua kì thị về màu da so với văn hóa, ông khi đó đã trở thành một cá thể được nể trọng nhất làng nhạc rap ngầm Detroit. Eminem trở thành hiện tượng lạ trong giới nhạc rap bởi cách ông Rap và sử dụng ca từ độc đáo mà chưa từng có một rapper nào trong quá khứ làm được tương tự. Những ca khúc của ông đầy tính ẩn dụ và phản ánh hiện thực xã hội một cách chân thực và thẳng thắn. 

Eminem hồi tưởng và chia sẻ với báo chí: “Cuối cùng tôi cũng tìm thấy thứ gì đó, đúng vậy, thằng nhóc này ở đây, bạn biết đấy, nó có thể có thêm nhiều cô gái vây quanh nữa, và nó có thể có quần áo đẹp hơn, hay bất cứ thứ gì, nhưng nó không thể làm những điều như tôi. Nó không thể viết những gì tôi đang viết ngay bây giờ.” 

Eminem đã tạo nên bước đột phá vào năm 1997. Ông đến Los Angeles và đạt giải á quân khi tham gia cuộc thi Rap Olympics MC Battle (Cuộc thi đấu Rap Olympics MC)  cùng năm. Sau đó, Dr.Dre - rapper huyền thoại và nhà sản xuất âm nhạc cũ của “N.W.A.” đã nghe các bản rap trong The Slim Shady EP trong tầng hầm của vị giám đốc điều hành Jimmy Iovine. Dre rất ấn tượng và quyết định ký hợp đồng đưa Eminem gia nhập công ty thu âm của ông là Interscope Records. Eminem đã trở thành một trong những rapper được ghi nhận bậc nhất, đại diện cho thể loại nhạc rap khi đưa nó lên ngang hàng với các dòng âm nhạc chính thống. 

Album và những bài hát

Eminem đã ra mắt 12 album phòng thu và hai đĩa tự xuất bản từ những ngày đầu trong sự nghiệp của mình. Hai album gồm những bản hit làm nên tên tuổi ông là Curtain Call (Tiếng gọi sau tấm Rèm) năm 2005 và Curtain Call 2 (Tiếng gọi sau tấm Rèm 2) năm 2022. Ngoài ra, các album khác của ông cũng được đón nhận nồng nhiệt bởi công chúng.

12 album của Eminem được sắp xếp theo thứ tự
ngày ra mắt như sau:

Infinite (Vô tận) (1996)

The Slim Shady LP (Slim Shady LP) (1999)

The Marshall Mathers LP (Marshall Mathers LP) (2000)

The Eminem Show (Buổi diễn của Eminem) (2002)

Encore (Tái diễn) (2004)

Relapse (Trở lại) (2009)

Recovery (Hồi phục) (2010)

The Marshall Mathers LP 2 (Marshall Mathers LP 2) (2013)

Revival (Hồi sinh) (2017)

Kamikaze (Gió thần) (2018)

Music to Be Murdered By (Bản nhạc lạc điệu)  (2020)

Music to Be Murdered By - Side B (Bản nhạc lạc điệu - Mặt B) (2020)

 (Theo Biography)

 

NGUYỄN PHÚC SƠN

Nguồn: Tạp chí VHNT số 574, tháng 6-2024

;