Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam: Góp phần bảo tồn, phát huy vẻ đẹp áo dài

Áo dài Việt Nam không chỉ là trang phục truyền thống mà còn là sự kết tinh vẻ đẹp, bản sắc và văn hóa dân tộc. Trải qua nhiều thế hệ, tà áo dài đã trở thành biểu tượng, một phần không thể tách rời của di sản văn hóa nước ta; đồng thời là cầu nối trong giao lưu văn hóa quốc tế, góp phần quảng bá hình ảnh con người và đất nước Việt Nam ra thế giới. Với vai trò, ý nghĩa quan trọng đó, sau một thời gian chuẩn bị và được sự cho phép của cấp có thẩm quyền, Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam dự kiến sẽ chính thức ra mắt vào đầu tháng 8/2025 tại Hà Nội. Trao đổi với phóng viên Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật, TS Đặng Thị Bích Liên, nguyên Thứ trưởng Bộ VHTTDL, Chủ tịch danh dự Câu lạc bộ Di sản áo dài Việt Nam chia sẻ:

TS Đặng Thị Bích Liên, nguyên Thứ trưởng Bộ VHTTDL, Chủ tịch danh dự CLB Di sản Áo dài Việt Nam

Việc thành lập Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam là một sự kiện có ý nghĩa trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc. Tôi đánh giá cao sáng kiến này, không chỉ bởi ý nghĩa tôn vinh một loại hình trang phục truyền thống, mà còn vì đây là hành động thiết thực nhằm khẳng định vai trò, vị thế của người phụ nữ Việt Nam trong thời đại mới. Tà áo dài - biểu tượng mềm mại nhưng đầy nội lực - không chỉ phản ánh vẻ đẹp hình thể, mà còn là hiện thân của cốt cách, phẩm giá và tâm hồn Việt. Việc tôn vinh áo dài cũng chính là gìn giữ mạch nguồn văn hóa, hun đúc bản lĩnh văn hóa dân tộc trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng.

• Theo bà, việc thành lập Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam có ý nghĩa như thế nào trong tiến trình bảo tồn, phát huy di sản văn hóa?

TS Đặng Thị Bích Liên: Việc cho phép thành lập Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam trong thời điểm hiện nay chính là sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước và các cơ quan chức năng đối với sự nghiệp phát triển văn hóa nói chung, di sản áo dài nói riêng. Đây cũng là minh chứng về sự nỗ lực trong công tác bảo tồn và tôn vinh các giá trị di sản, trong đó có di sản áo dài - biểu tượng đậm đà bản sắc và giàu ý nghĩa nhân văn của người phụ nữ Việt Nam.

Tà áo dài không chỉ tôn lên vẻ đẹp hình thể mềm mại, duyên dáng, mà còn là sự kết tinh tinh thần, phẩm chất cao quý của người dân Việt Nam, trong đó có hình ảnh của người phụ nữ Việt - những người được Bác Hồ trao tặng tám chữ vàng: “Anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang”. Trong dòng chảy lịch sử, từ quá khứ đến hiện tại, tà áo dài luôn hiện diện như một biểu tượng thầm lặng mà sâu sắc, làm nổi bật vẻ đẹp của người phụ nữ cả về vóc dáng lẫn tâm hồn.

Ngày nay, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của ngành thiết kế, cũng như sự phong phú về chất liệu, tà áo dài ngày càng được đông đảo công chúng yêu mến và đón nhận. Đặc biệt, người phụ nữ Việt Nam không chỉ nâng niu, gìn giữ áo dài như một phần máu thịt của văn hóa dân tộc, mà còn chủ động đưa vẻ đẹp ấy lan tỏa rộng rãi trong nước và vươn ra thế giới. Chính vì vậy, tà áo dài không chỉ mang giá trị biểu tượng của bản sắc Việt, mà còn góp phần định hình vị thế văn hóa Việt Nam trong dòng chảy văn hóa toàn cầu, đóng góp tích cực vào bức tranh đa dạng và giàu bản sắc của văn hóa nhân loại.

Bà Nguyễn Thị Bích Ngà, nguyên Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương

Bà Nguyễn Thị Bích Ngà, nguyên Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương: Một dấu mốc nhiều ý nghĩa

Trước thềm ra mắt Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam, bà Nguyễn Thị Bích Ngà, nguyên Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương, bày tỏ niềm vui: Việc thành lập Hiệp hội đúng vào thời điểm cả nước đang nỗ lực xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp hơn trong kỷ nguyên mới, đây là một dấu mốc nhiều ý nghĩa. Điều này sẽ góp phần tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trong việc tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống, trong đó có di sản áo dài - biểu tượng đặc trưng của dân tộc Việt Nam.

Bà chia sẻ thêm: Là một người yêu văn hóa Việt Nam, trong đó có tà áo dài truyền thống, tôi cảm nhận sâu sắc giá trị văn hóa và tinh thần mà tà áo dài mang lại. Áo dài không chỉ tôn vinh vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam, mà còn là bản sắc chung của người Việt. Mỗi lần ra nước ngoài khoác lên mình tà áo dài, tôi luôn nhận được ánh nhìn thiện cảm từ bạn bè quốc tế.

Theo bà, dù cuộc sống bận rộn, cả phụ nữ lẫn đàn ông Việt Nam vẫn luôn dành một tình cảm đặc biệt cho tà áo dài quê hương. Các câu lạc bộ áo dài được thành lập không chỉ tại nhiều tỉnh, thành trong nước mà còn lan tỏa ra cộng đồng người Việt ở châu Âu - điều đó cho thấy hoạt động của các câu lạc bộ trong việc gìn giữ, phát huy, lan tỏa văn hóa truyền thống đem lại hiệu quả cao.

“Việc ra mắt Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam là kết quả của cả một quá trình chuẩn bị của các thành viên trong câu lạc bộ, và đã đến độ chín muồi. Tôi tin rằng, với các hoạt động phong phú của các câu lạc bộ, Hiệp hội sẽ là điểm tựa vững chắc để tà áo dài Việt tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa - trở thành biểu tượng không chỉ của phụ nữ mà còn của người Việt Nam nói chung trong thời đại hội nhập”- bà Nguyễn Thị Bích Ngà bày tỏ.

Bà bày tỏ kỳ vọng: “Trong thời gian tới, với sự đồng lòng ủng hộ của nhân dân, trong đó có nhiều nhân sĩ, trí thức, Hiệp hội sẽ góp phần hoàn thiện hồ sơ để UNESCO có thể ghi nhận hành trình lịch sử - văn hóa - tinh thần của tà áo dài Việt Nam từ quá khứ, hiện tại đến tương lai”.

Ban vận động thành lập Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam

• Việc thành lập một tổ chức xã hội - nghề nghiệp như Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam có vai trò, phương thức hoạt động và hiệu quả ra sao, so với các chương trình bảo tồn văn hóa áo dài do các cơ quan nhà nước trực tiếp thực hiện, thưa bà?

TS Đặng Thị Bích Liên: Sự ra đời của Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam sẽ góp phần tập hợp và phát huy vai trò của một lực lượng quan trọng trong công cuộc gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa dân tộc, bao gồm các nhà nghiên cứu, nghệ nhân, nhà thiết kế và những người yêu mến áo dài. Đồng thời, Hiệp hội cũng là cầu nối thu hút các nguồn lực xã hội, tạo ra sự đồng thuận sâu rộng và lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng, góp phần đưa tà áo dài trở thành biểu tượng văn hóa sống động trong đời sống đương đại.

Ra mắt CLB Di sản Áo dài Việt Nam, ngày 28/12/2022

• Thưa bà, trong quá trình thành lập và vận hành, Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam mong muốn nhận được sự hỗ trợ về cơ chế, chính sách hay nguồn lực từ phía Nhà nước để đảm bảo hoạt động hiệu quả và bền vững như thế nào ?

TS Đặng Thị Bích Liên: Tôi cho rằng, bên cạnh việc tuân thủ nghiêm túc các quy định pháp luật hiện hành, các hiệp hội nói chung, trong đó có Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam, rất cần nhận được sự quan tâm, hỗ trợ từ phía Đảng, Nhà nước và các cơ quan chức năng. Chúng tôi mong muốn có thêm những chính sách phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi để Hiệp hội hoạt động hiệu quả, góp phần lan tỏa giá trị văn hóa áo dài, khơi dậy sự đồng thuận và hưởng ứng rộng rãi trong xã hội. Những cơ chế cụ thể, cùng với sự trân trọng dành cho vẻ đẹp của tà áo dài sẽ là nguồn lực tinh thần và vật chất quan trọng để Hiệp hội phát triển bền vững.

• Với tư cách là người từng giữ trọng trách của Bộ VHTTDL, bà có kỳ vọng gì khi Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam đi vào hoạt động?

TS Đặng Thị Bích Liên: Là một người yêu văn hóa, đặc biệt là văn hóa áo dài, tình yêu ấy trong tôi càng sâu đậm hơn, không chỉ bởi tôi làm trong lĩnh vực văn hóa mà còn vì tôi là một người phụ nữ Việt Nam. Mỗi lần khoác lên mình tà áo dài, tôi không chỉ cảm thấy vinh dự, mà còn ý thức rõ hơn về trách nhiệm của mình trong việc tôn vinh và lan tỏa giá trị văn hóa dân tộc. Tà áo dài khiến tôi cảm nhận được một tầm vóc lớn hơn, đó không chỉ là vẻ đẹp hình thức, mà là khí chất, là bản lĩnh văn hóa. Vì vậy, tôi kỳ vọng rằng, sự ra đời của Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam sẽ không chỉ góp phần bảo tồn và phát huy giá trị áo dài, mà còn tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng, góp phần định hướng lại cách nhìn nhận về văn hóa, trong đó có văn hóa thời trang, một phần thiết yếu của bản sắc Việt Nam đương đại.

Bên cạnh đó, với chức năng, nhiệm vụ của mình, Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam sẽ góp phần thực hiện công tác bảo tồn và phát huy giá trị áo dài Việt Nam. Tà áo dài, với chiều sâu lịch sử, giá trị thẩm mỹ và sức mạnh biểu tượng, chính là “thông điệp mềm” giàu sức lan tỏa, góp phần khẳng định bản sắc văn hóa Việt Nam, tôn vinh hình ảnh người phụ nữ Việt và lan tỏa những giá trị nhân văn đến với bạn bè quốc tế.

• Trân trọng cảm ơn bà!

Bà Khúc Thị Dậu, Phó Chủ tịch CLB Di sản Áo dài Việt Nam

Bà Khúc Thị Dậu, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Di sản Áo dài Việt Nam: Tình yêu và niềm tự hào với tà áo dài sẽ được lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng

Trao đổi với chúng tôi, bà Khúc Thị Dậu, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Di sản Áo dài Việt Nam bộc bạch: Là một doanh nhân được trao tặng danh hiệu Bông Hồng Thép, tôi may mắn được tiếp cận, gắn bó và hòa mình vào không gian di sản văn hóa áo dài. Với niềm đam mê sâu sắc dành cho tà áo truyền thống, tôi dấn thân, đồng hành và trở thành Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Di sản Áo dài Việt Nam và được trao tặng Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp Di sản Văn hóa Việt Nam - một phần thưởng cao quý cho những nỗ lực, cống hiến trong lĩnh vực di sản văn hóa dân tộc.
“Tình yêu dành cho áo dài đã thôi thúc tôi cùng các thành viên trong Câu lạc bộ không ngừng lan tỏa vẻ đẹp truyền thống ra khắp thế giới. Kết quả là 8 câu lạc bộ trong nước và 11 câu lạc bộ tại châu Âu đã chính thức được thành lập, tạo nên một mạng lưới kết nối toàn cầu của những người yêu áo dài” - bà Khúc Thị Dậu cho biết.
Trong vai trò Trưởng Ban Vận động Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam, đến nay Hiệp hội sẽ chính thức ra mắt vào tháng 8/2025. Điều này đối với bà không chỉ là niềm vui mà còn là niềm tự hào to lớn, đánh dấu hành trình từ thương trường đến văn hóa đầy ý nghĩa của bản thân.
Bà Khúc Thị Dậu hy vọng, khi Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam đi vào hoạt động, tình yêu và niềm tự hào với tà áo dài sẽ được lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng, góp phần thiết thực vào sự nghiệp bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa truyền thống đặc sắc này.