Nằm trong khuôn khổ Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 2025 được tổ chức ở Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), “Không gian trình diễn cà phê Tây Nguyên” đã diễn ra sôi nổi và rực rỡ sắc màu văn hóa tại làng dân tộc Ê Đê.

Các nghệ nhân tái hiện quy trình chế biến cà phê truyền thống

“Không gian trình diễn cà phê Tây Nguyên” không chỉ giới thiệu sản phẩm đặc trưng và nghề thủ công truyền thống của vùng đất này mà còn là nơi hội tụ, giao thoa và khẳng định bản sắc của “Thủ phủ cà phê” Việt Nam. Được tổ chức tại khuôn viên làng dân tộc Ê Đê - nơi tái hiện sinh động lối sống, kiến trúc và sinh hoạt truyền thống của người Ê Đê, “Không gian trình diễn cà phê Tây Nguyên” đã mang đến cho du khách trải nghiệm độc đáo. Tại đây, cà phê không đơn thuần là một sản phẩm nông nghiệp mà còn là biểu tượng văn hóa, gắn liền với đời sống cộng đồng.

Từ sáng sớm, những ngôi nhà dài Ê Đê đã vang vọng tiếng cồng chiêng, tiếng chày giã cà phê hòa quyện cùng hương thơm nồng nàn của cà phê rang. Các già làng, nghệ nhân, thanh niên, thiếu nữ trong trang phục truyền thống trang trọng xuất hiện, mời du khách tham gia các nghi thức khai lễ mang đậm tinh thần núi rừng - một lời chào chân thành của người Tây Nguyên gửi đến đất trời và khách thập phương.

Cà phê được rang trên bếp than củi

Điểm nhấn của không gian lễ hội là khu vực trình diễn tái hiện toàn bộ quy trình chế biến cà phê truyền thống: từ khâu chọn hạt, phơi, giã, rang thủ công đến pha chế bằng các phương pháp dân gian độc đáo như nấu cà phê ống tre, pha cà phê phin gốm... Du khách không chỉ được quan sát mà còn có cơ hội trực tiếp trải nghiệm, tương tác với các nghệ nhân Ê Đê - những người đã gắn bó cả cuộc đời với cây cà phê.

Mỗi hạt cà phê nơi đây đều ẩn chứa một câu chuyện riêng, không chỉ là câu chuyện về đất đai, thổ nhưỡng mà còn là ký ức, truyền thống và văn hóa. Các dòng cà phê đặc sản như cà phê mật ong, cà phê chồn, cà phê lên men tự nhiên... được giới thiệu tỉ mỉ tại từng gian hàng, với sự thuyết minh tận tình từ chính những người nông dân đầy tâm huyết.

Các dòng cà phê được giới thiệu tỉ mỉ từ chính những người nông dân đầy tâm huyết

Bên cạnh cà phê, lễ hội còn trưng bày và trình diễn các nghề thủ công truyền thống có mối liên hệ mật thiết với đời sống cà phê, như nghề đan gùi, chế tác giỏ đựng cà phê, dệt thổ cẩm, làm đồ dùng gỗ phục vụ canh tác. Đặc biệt, khu vực “Không gian nghệ nhân” thu hút đông đảo sự chú ý khi quy tụ nhiều nghệ nhân cao tuổi từ các buôn làng xa xôi, trình diễn kỹ thuật pha chế cà phê truyền thống một cách sống động và chân thực.

Thông qua những hoạt động ý nghĩa này, Ban tổ chức mong muốn tạo sự gắn kết giữa quá khứ và hiện tại, đồng thời thúc đẩy việc bảo tồn tri thức truyền thống trong bối cảnh hiện đại hóa đang diễn ra mạnh mẽ. Các khu vực giao lưu tại lễ hội còn tạo điều kiện cho nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp cà phê gặp gỡ, chia sẻ kinh nghiệm, tiến tới ký kết hợp tác. Sự kiện đã thu hút sự quan tâm của đông đảo nhà nghiên cứu, đại diện cơ quan quản lý và Nhân dân đến tham quan, tìm hiểu.

LINH GIANG - Ảnh: LÊ PHÚ