Từ khi đại dịch Covid xuất hiện, nhất là đợt dịch thứ 4 bùng phát trở lại, nghệ sĩ là một trong những lực lượng có nhiều đóng góp về vật chất và tinh thần cho phòng chống dịch Covid-19. Sự thể hiện tinh thần trách nhiệm và nghĩa vụ công dân bằng những nghĩa cử cao đẹp, thiết thực của nhiều nghệ sĩ tên tuổi đã truyền cảm hứng mạnh mẽ và lan toả năng lượng tích cực đến cộng đồng.

Ca sĩ Tùng Dương (đeo kính) vận chuyển hàng ủng hộ Bắc Giang

Ủng hộ quỹ vắc xin và tuyến đầu chống dịch

Vào cuối tháng 4, đợt dịch thứ 4 bùng phát ở miền Bắc và Bắc Giang, Bắc Ninh trở thành tâm dịch. Cùng cả nước hướng về tâm dịch, nhiều nghệ sĩ hưởng ứng lời kêu gọi của Hội nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam quyên góp nhu yếu phẩm, thuốc, lương thực, giường bệnh, khẩu trang y tế, đồ bảo hộ, thiết bị y tế…gửi Bắc Giang, Bắc Ninh. 

Mong muốn sớm dập tắt dịch bệnh, từ tháng 4/2021 Chính phủ kêu gọi toàn dân đóng góp cho quỹ vắc xin phòng chống COVID-19. Hưởng ứng lời kêu gọi này, MC Quyền Linh và những người bạn đã ủng hộ 2,2 tỷ đồng, Hà Anh Tuấn góp 500 triệu đồng trích từ tiền bán vé Veston Concert, diễn viên Việt Anh và nhóm V-star 50 triệu đồng,Việt Anh góp thêm 60 triệu đồng thắng gameshow Ai là triệu phú, Hòa Minzy 100 triệu đồng, Mỹ Tâm 200 triệu đồng, Ðàm Vĩnh Hưng 500 triệu đồng, đạo diễn Lý Hải 100 triệu đồng, diễn viên Nhật Kim Anh 100 triệu đồng…

Khi dịch bệnh ở Bắc Giang, Bắc Ninh và miền Bắc cơ bản được kiểm soát thì Thành phố Hồ Chí Minh (TP. HCM) lại trở thành tâm dịch từ cuối tháng 5. Từ vài ngàn rồi hơn trăm ngàn ca F0, lực lượng y tế thành phố và mọi miền của Tổ quốc chi viện ngày đêm căng mình “chiến đấu”. Trân trọng nỗi vất vả, sự hy sinh của họ, giới nghệ sĩ đã đồng hành với cộng đồng chăm lo và hỗ trợ cho lực lượng tuyến đầu. Nhà văn Bích Ngân - Chủ tịch Hội Nhà văn TP. HCM thay mặt trao 100 triệu đồng cho BV Ða khoa khu vực Thủ Ðức góp sức cho đội ngũ y tế đang điều trị bệnh nhân COVID-19. Ðàm Vĩnh Hưng tặng 300 triệu đồng mua thêm trang thiết bị, đồ bảo hộ và 1.500 hộp cá cho y bác sĩ, lực lượng tuyến đầu ở BV dã chiến.

Nhiều ca sĩ, nghệ sĩ tặng máy thở, giường xếp cho BV dã chiến, 10 máy thở không xâm nhập cho BV dã chiến, ủng hộ quỹ cộng đồng Vì nhịp thở Việt Nam - Help Vietnam Breathe mua máy thở tặng BV điều trị COVID-19. Quỹ Be Strong Việt Nam 24/7 của giới họa sĩ hỗ trợ máy thở, đồ bảo hộ, găng tay, thuốc khử trùng. Họa sĩ nhí Xèo Chu (Phó Vạn An) và Mạnh Thường Quân góp 2,9 tỷ đồng mua trang thiết bị y tế tặng BV Ðại học Y Dược TP.HCM, gửi 388 triệu đồng bán tranh cho bếp ăn BV Tâm Anh hỗ trợ lực lượng phòng chống dịch….

Trương Ngọc Ánh chuẩn bị cơm cho y bác sĩ

Kết nối - sẻ chia - tương thân tương ái

Với vài ngàn ca mắc COVID-19 mỗi ngày, khiến hơn 5000 điểm dân cư ở TP.HCM phải cách ly, phong tỏa. Giãn cách xã hội theo CT15, CT19, CT16 rồi CT16+ kéo dài, khiến hàng trăm ngàn người dân rơi vào khó khăn. Cùng các tổ chức đoàn thể, cộng đồng xã hội, rất nhiều nghệ sĩ đã trực tiếp đóng góp và trang FB của họ là nơi kêu gọi, sẻ chia, kết nối các tấm lòng để không ai bị bỏ lại phía sau…  Các nghệ sĩ đã đóng góp, hỗ trợ hàng trăm tấn gạo, hàng trăm ngàn quả trứng gà, hàng trăm tấn rau củ (gồm “giải cứu” nông sản), mì gói, cá hộp, dầu ăn, nước tương… cho người dân trong nhiều khu cách ly, phong tỏa, công nhân khu nhà trọ, người lao động nghèo. 

Hơn hai tháng ròng rã, bếp ăn Thương Sài Gòn do Hội Sân khấu TP.HCM tổ chức với sự đồng hành, quyên góp của nhiều nghệ sĩ đã nấu 1000 phần cơm/ngày. Ca sĩ Hà Anh Tuấn cùng bạn bè, người thân góp 25 tấn gạo, 50 ngàn trứng gà và 300 lít dầu ăn cho nhiều bếp ăn từ thiện. MC Quyền Linh tổ chức bếp ăn ở huyện Nhà Bè, chùa Vĩnh Nghiêm. Diễn viên Trương Ngọc Ánh, đạo diễn Nguyễn Quý Khang và những nghệ sĩ khác nấu bếp tại gia. Nhờ vậy, mỗi ngày có hàng ngàn suất cơm được trao cho nhân viên y tế, lực lượng truy vết F1 và F0, bệnh nhân, người lao động tự do, xe ôm công nghệ, công nhân, người vô gia cư, người dân trong khu cách ly, phong tỏa…

Giới họa sĩ cũng tích cực hỗ trợ người dân TP. HCM bằng chính tác phẩm của mình. Triển lãm trực tuyến Cây đời mãi xanh với hơn 60 họa sĩ như: Lê Triều Ðiển, Ngụy Ðình Hà, Nguyễn Mạnh Hùng, Bình Nhi, Nguyễn Quốc Thắng, Hà Hùng Dũng… gây quỹ và quyên góp được hơn 750 triệu đồng, mua gạo và giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn. Vietnam Art Space tổ chức triển lãm và đấu giá online Hướng về Sài Gòn - Kết nối yêu thương thu hút gần 150 tác phẩm của các họa sĩ và gây quỹ được hơn 400 triệu đồng (đầu tháng 8) gửi đến các nhóm từ thiện. Họa sĩ Phan Cẩm Thượng bán tranh góp 90 triệu đồng cho quỹ Vòng tay Việt mua thực phẩm, nhu yếu phẩm cho bệnh viện, khu cách ly, phong tỏa. Bức tranh Miền xanh của họa sĩ Trần Nhật Thăng đấu giá được 720 triệu đồng góp quỹ chống dịch của Be Strong Việt Nam 24/7. Nhà văn Phương Huyền và Ban Nhà văn nữ của Hội Nhà văn TP. HCM quyên góp hơn 375 triệu đồng, 20 tấn gạo, 820 thùng mì, trứng, sữa, cá khô và rau củ tặng 7 quán cơm xã hội Nụ cười và các hoàn cảnh khó khăn…

Dịch COVID-19 bùng phát, sân khấu, rạp chiếu phim đóng cửa, tất cả hoạt động biểu diễn trực tiếp phải dừng, nhiều người trong giới nghệ thuật cũng rất khó khăn. NSND Trần Ngọc Giàu, NSƯT Trịnh Kim Chi - Phó chủ tịch Hội Sân khấu TP.HCM và nhiều nghệ sĩ  đã đóng góp cho Quỹ Chăm lo nghệ sĩ hỗ trợ nhân viên hậu đài, kỹ thuật và soát vé của 17 sân khấu tại TP. HCM, diễn viên cao tuổi, bệnh tật hay mắc COVID-19. Hội Ðiện ảnh TP. HCM cũng gửi gạo, thực phẩm đến hội viên, nhân viên đoàn làm phim…

Nghệ sĩ Trung tâm Ca nhạc nhẹ TP.HCM biểu diễn ở khu cách ly

Xung phong ra tuyến đầu

“Ở nhà là yêu nước”. Nhưng “chống dịch như chống giặc”. Khi “mặt trận” chống COVID-19 ở TP. HCM diễn biến rất phức tạp, nhiều nghệ sĩ đã đăng ký làm tình nguyện viên (TNV) giúp đỡ người dân và hỗ trợ hệ thống y tế. Từ ngày 29/5, MC Quỳnh Hoa - Phó Giám đốc Nhà văn hóa Thanh Niên TP. HCM khởi xướng và kết nối với 10 thành viên ban đầu, đội TNV này đã có hơn 130 nghệ sĩ tham gia.

Mỗi ngày, các TNV nghệ sĩ liên tục khoác lên mình bộ đồ bảo hộ, đeo găng tay và khẩu trang kín mít, đi đứng trong nắng nóng. Họ đến các khu cách ly, khu phong tỏa, bệnh viện hỗ trợ lấy mẫu xét nghiệm hay đến các điểm tiêm vắc xin điều phối và hướng dẫn người dân, giúp bác sĩ khám sàng lọc, hỗ trợ dọn dẹp ký túc xá làm khu cách ly tập trung, hỗ trợ chia phần ăn, sơ chế rau củ quả tại các bếp ăn phục vụ BV dã chiến và chốt phong tỏa, hỗ trợ vận chuyển thực phẩm, vật tư y tế đến các BV điều trị bệnh nhân COVID-19, đi chợ hay siêu thị giúp người dân trong khu cách ly, phong tỏa, vận chuyển, bốc xếp, chạy xe và phân phát thực phẩm, rau củ đến các khu dân cư cách ly, phong tỏa…dưới sự điều động của Thành Ðoàn TP. HCM. Ðó là những công việc khác với chuyên môn, thậm chí họ chưa từng làm hay biết đến. 

Vừa tham gia TNV, các nghệ sĩ còn liên hệ, vận động quyên góp khẩu trang, đồ bảo hộ, thực phẩm, đồ dùng thiết yếu… tiếp sức lực lượng tuyến đầu, hỗ trợ cho người dân trong khu cách ly, phong tỏa. Họ cũng liên tục tuyên truyền, cổ động cộng đồng có ý thức phòng chống dịch. Ðể hiệu quả và lan tỏa hơn, từ ngày 10/8 đội TNV nghệ sĩ đã phối hợp với Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam TP. HCM, Nhà Văn hóa Thanh Niên TP. HCM thực hiện chương trình livestream Thành phố 18h, cung cấp thông tin chính xác về dịch bệnh, kết nối các hoạt động hỗ trợ cho người dân, chia sẻ về sự vất vả và hy sinh của đội ngũ y tế, lực lượng tuyến đầu, truyền cảm hứng đẩy lùi COVID-19. Chương trình là nơi để nhiều nghệ sĩ tham gia phòng chống dịch COVID-19.

Bên cạnh các TNV, đạo diễn Quốc Thuận, Quyền Linh, diễn viên Lãnh Thanh, Võ Ðiền Gia Huy… cũng lập tổ phản ứng nhanh, hằng ngày trực tiếp vận chuyển, hỗ trợ bốc xếp và phân phát quà, nhu yếu phẩm đến các BV dã chiến, chốt chống dịch, khu cách ly y tế, phong tỏa. Một số nghệ sĩ còn tình nguyện chở F0 đến bệnh viện.

Nghệ sĩ Trần Mạnh Tuấn "phiêu" cùng saxophone ở Bệnh viện dã chiến

Lan toả năng lượng tích cực bằng nghệ thuật

Từ cuối tháng 7, đội TNV nghệ sĩ còn đã tổ chức những biểu diễn văn nghệ đặc biệt tại nhiều BV dã chiến. Tiếp sức đội TNV nghệ sĩ, từ đầu tháng 8  Sở Văn hóa, Thể Thao TP.HCM và Trung tâm Ca nhạc nhẹ TP.HCM tổ chức nhiều chương trình nghệ thuật kết hợp tư vấn tâm lý, sức khỏe phòng chống dịch COVID-19 tại các BV dã chiến, khu cách ly chung cư và ký túc xá. Dịp này, Sở Văn hóa, Thể thao TP.HCM cũng phát động Cuộc vận động sáng tác, dàn dựng và phổ biến các tác phẩm văn học - nghệ thuật với chủ đề Chung một niềm tin chiến thắng trên 7 lĩnh vực: văn học, âm nhạc, sân khấu, múa, nhiếp ảnh, điện ảnh, mỹ thuật. Rất đông nghệ sĩ của các đơn vị công lập, đơn vị nghệ thuật xã hội hóa đều bày tỏ sự hào hứng tham gia.

Trên thực tế không thể kể hết tên nghệ sĩ và sự đóng góp của họ cho “mặt trận” phòng chống dịch COVID-19. Mỗi người có cách đóng góp riêng. Ai có khả năng gì thì đóng góp cái đó. Bên cạnh vật chất thì họa sĩ vẽ tranh, nhạc sĩ sáng tác ca khúc và nhiều nghệ sĩ ở các lĩnh vực khác đóng góp tài năng cho các MV, chương trình nghệ thuật trực tuyến giàu giá trị nhân văn, lan tỏa năng lượng tích cực, cổ vũ tinh thần, vững niềm tin cộng đồng để cùng chiến thắng dịch bệnh. Như hòa nhạc Chia sẻ để gần nhau hơn trong tháng 6 và tháng 8 gây quỹ vắc xin và phòng chống dịch COVID-19...  Tin rằng với tình yêu thương, sự đùm bọc, tinh thần đoàn kết, ý chí quyết tâm, Việt Nam chắc chắn chiến thắng đại dịch COVID-19. Một ngày không xa, sân khấu - rạp chiếu phim - triển lãm…mở cửa trở lại, nghệ sĩ và công chúng được đối diện nhau bằng nụ cười hân hoan trong khán phòng nhộn nhịp.

Tác giả: Xuân Hướng

Nguồn: Tạp chí VHNT số 472, tháng 8 - 2021