Dòng chảy thời gian cứ trôi xuôi trong vòng xoay của thiên nhiên, tạo hóa. Đà Lạt lặng lẽ bước vào tháng Tám, sau những tháng ngày mưa dầm, đất trời thoáng đãng, mơ màng. Chiều nay đi qua đồi thông, ngắm những cành dã quỳ xanh non chớm nụ, tôi nghe mơ màng mùa Thu về trên phố núi chênh chao…

Dường như là… mùa Thu

Sinh sống ở Đà Lạt hơn 30 năm qua, tôi cảm nhận mùa thường dựa vào nắng - mưa và từng mùa hoa của phố núi. Mùa Thu Đà Lạt không tách bạch rõ nét, với những ngọn gió heo may, thao thiết những chiếc lá vàng rơi lãng mạn như mùa thu Hà Nội; bầu trời không một màu trong xanh cùng với chút se lạnh của mùa Thu ở Huế hay ở Sài Gòn… Mùa Thu Đà Lạt thường lặng lẽ về khi những cơn mưa còn giăng ngang mái phố, trên những đồi thông xanh mỗi chiều lướt thướt mưa rơi.

Ai đó nếu yêu Đà Lạt với cảnh quan trầm lắng, yên bình, không quá ồn ào, không quá đông đúc khách du lịch (như những mùa khác trong năm) thì mùa Thu chính là thời điểm lý tưởng nhất để lữ thứ khám phá, trải nghiệm một Đà Lạt yên ả và đẹp đến nao lòng. Bởi mùa Thu Đà Lạt có cách gây thương nhớ rất riêng với nét đặc trưng vốn có của phố núi sương mờ này…

Những đồi vàng rực hoa dã quỳ khi Thu sang

Ở Đà Lạt, có năm chắc bởi quá “lưu luyến” với cao nguyên này chẳng muốn rời; hay có lẽ cũng “trái nết”, đỏng đảnh như cô thiếu nữ đang yêu nên trời đã sang Thu mà Đà Lạt mưa vẫn lất phất. Nói đúng hơn, mùa Thu Đà Lạt thường về và hòa vào những cơn mưa cuối mùa bịn rịn. Sự tiếp nối… mùa, sự giao thoa giữa các mùa trong mỗi năm ở Đà Lạt không hiện hữu rõ nét sắc thái như ở những tỉnh, thành phố khác của nước ta. Do vậy, cảm nhận… mùa phải bằng sự quan sát hết sức tinh tế và phải bằng tâm hồn nhạy cảm mới có thể nhận diện các mùa đi qua, có khi chỉ là những khoảnh khắc.

Ngoài “trái mùa” so với quy luật tự nhiên (ví như  hầu hết các địa phương trong cả nước đang mùa hè nắng khát thì Đà Lạt đang giữa mùa mưa), mùa Thu Đà Lạt lặng lẽ về khi mùa mưa còn hiện hữu. Đây cũng là điểm khác biệt khá thi vị chỉ duy nhất có ở phố núi.

Bởi vậy, dù Đà Lạt đang mưa, tôi chợt nghe mơ màng Thu về từ trên mắt lá, trong sắc nắng hanh hao và dịu mát của đất trời. Dường như nắng, dường như mưa, dường như là… mùa Thu - ấy chính là sự diệu kỳ của thiên nhiên Đà Lạt!

Bâng khuâng những loài hoa

Có lẽ do không thể hiện rõ nét về sắc thái (dù có người nói rằng, trong một ngày Đà Lạt có đủ bốn mùa; còn cư dân phố núi thì khẳng định, mỗi năm Đà Lạt chỉ có 2 mùa là mùa mưa và mùa nắng) nên mùa Thu Đà Lạt ít được nhắc đến nhất. Có thể thấy, qua các loại hình nghệ thuật từ trước đến nay, phần lớn các ca khúc, tình khúc, tác phẩm thơ, văn… đều viết về mùa Xuân và mùa Đông, hay mùa mưa Đà Lạt (Ai lên xứ hoa đào, Mưa Đà Lạt, Đà Lạt phố mưa, đêm Đà Lạt, Thành phố buồn, Đà Lạt hoàng hôn, Thương về miền đất lạnh, Đà Lạt lập đông, Đà Lạt mưa bay…). Còn về mùa Thu (hay mùa Hạ) Đà Lạt, có rất ít tác phẩm đề cập đến. Đây cũng là điều khẳng định, mùa Thu Đà Lạt dường như là những khoảnh khắc trong sắc thái giao mùa của đất trời; mùa Thu Đà lạt rất… mơ màng, lãng mạn! Nó dường như có, dường như không; bởi sự tiếp nối, hòa quyện giữa các mùa ở xứ sở ngàn hoa không dễ phân định rạch ròi. Chỉ có sự cảm nhận của những con người có tâm hồn tinh tế mới “chắt lọc”, nhận diện được sắc thái của mùa Thu phố núi!

Thu Đà Lạt vàng sắc hoa Mimosa

Dù vậy, trong cảm nhận của du khách và cư dân bản địa, mùa Thu Đà Lạt về trong những ngày trời bất chợt nắng; và  màu nắng vàng ủ mật hanh hao rải trên các con đường, trên những lối đi quanh co đồi dốc, trên mái phố êm đềm, rêu phong, loang ra, lấp lánh trên mặt nước hồ thu xanh trong vời vợi…

Đặc biệt, dưới màu nắng dát vàng ấm áp, tinh khôi ấy, cảnh sắc Đà Lạt trở nên lung linh, tình tứ; cỏ cây, hoa lá xanh tươi đua nhau tỏa hương ngây ngất. Thu về gọi mời hoa Mimosa vàng tươi lúng liếng; trên những đồi thông xanh, chúm chím những nụ dã quỳ vàng, báo hiệu mùa nắng sắp về trên cao nguyên xanh!

Người Đà Lạt rất quý nắng. Bởi mỗi năm mùa mưa Đà Lat kéo dài và chiếm quỹ thời gian nhiều nhất (7 tháng). Ai đã đi qua những tháng ngày mưa ướt át, lạnh lùng, phiền phức… mới thấy mùa nắng về đáng quý biết dường nào!

Dù rằng, Thu về Đà Lạt vẫn lất phất mưa bay, có những sáng mưa trắng bụi mờ, có những chiều ảm đạm song  Đà Lạt rất dịu dàng trong cái lạnh miên man rất đổi thanh tao, dễ chịu và hòa lẫn trong từng làn gió thoảng thơm mùi hương hoa ngọt ngào của phố núi. Bởi vậy, dẫu có bất chợt làm ướt áo bạn đường, lữ thứ phương xa thì nét duyên, nét lãng mạn ấy chỉ duy nhất có ở phố núi cao nguyên xanh  mỗi độ Thu sang!...

Bài và ảnh: THANH DƯƠNG HỒNG

Nguồn: Tạp chí VHNT số 616, tháng 8-2025