Quân nhân các Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh (BCHQST) trên địa bàn Tây Nguyên là đội ngũ nòng cốt, trực tiếp tham gia, là lực lượng có ý nghĩa quyết định đến hiệu quả, chất lượng tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của các đơn vị. Tình hình nhiệm vụ cách mạng hiện nay đặt ra yêu cầu ngày càng cao về chất lượng tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” đối với các BCHQST. Vì vậy, tăng cường bồi dưỡng nâng cao năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân các BCHQST là một vấn đề quan trọng, cấp thiết, đòi hỏi phải được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, sâu sắc và hiệu quả.

Năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân các BCHQST là khả năng huy động tổng thể các thành tố tri thức, bản lĩnh, thái độ và kỹ năng, kinh nghiệm của quân nhân trong quá trình thực hiện nhiệm vụ nhằm góp phần khơi dậy, nâng cao nhận thức, thái độ, tình cảm, niềm tin và ý chí quyết tâm, lòng yêu nước, giác ngộ cách mạng của các tầng lớp nhân dân. Giúp cho quân nhân các BCHQST có nhận thức đầy đủ, đúng đắn về tình hình mọi mặt, thực hiện chính xác, hiệu quả, kịp thời các nội dung, hình thức, phương tiện trong tuyên truyền, vận động, giáo dục, thuyết phục, cảm hóa nhân dân.

Thời gian qua, công tác bồi dưỡng năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân các BCHQST được Ðảng ủy, BCHQST trên địa bàn Tây Nguyên chú trọng quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, giúp cho quân nhân các BCHQST đã hình thành được phương pháp công tác khoa học, tính nhạy bén, sáng tạo, sự tự tin, chứng minh tính hiệu quả trong nhận thức và xử lý các tình huống nảy sinh. Đồng thời, bảo đảm cho quân nhân các BCHQST tự tin khắc phục những khó khăn, thử thách trước những điều kiện, hoàn cảnh khách quan bất lợi để hoàn thành nhiệm vụ được giao; giúp cho họ luôn làm chủ các nội dung trong tiếp xúc, gặp gỡ, tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước cũng như trong hướng dẫn, hỗ trợ có hiệu quả nhân dân phát triển kinh tế - xã hội, nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch phá hoại sự nghiệp cách mạng.

Tuy nhiên, một bộ phận quân nhân các BCHQST còn hạn chế cả về tri thức, kinh nghiệm, thiếu sự nhạy bén, linh hoạt, chủ động, sáng tạo trong tham gia xây dựng “thế trận lòng dân”, chưa tích cực cập nhật kiến thức về quân sự quốc phòng và các lĩnh vực của đời sống xã hội; về đặc điểm tâm lý, kinh tế, văn hóa, ngôn ngữ, phong tục tập quán của các tầng lớp nhân dân. Kỹ năng khai thác, sử dựng cơ sở vật chất, phương tiện truyền thông đặc biệt là internet và mạng xã hội phục vụ nhiệm vụ vận động nhân dân còn hạn chế. Vì vậy, chất lượng, hiệu quả tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân các BCHQST trên địa bàn Tây Nguyên chưa cao.

Thực trạng trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Trong đó, việc bồi dưỡng nâng cao năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân ở một số đơn vị thuộc các BCHQST chưa được quan tâm đúng mức; các hình thức, biện pháp bồi dưỡng chưa phong phú, nội dung chưa sát thực tế... Vì vậy, để nâng cao năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân các BCHQST trên địa bàn Tây Nguyên có hiệu quả, cần thực hiện tốt một số giải pháp cơ bản sau:

Một là, phát huy vai trò, trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng trong bồi dưỡng nâng cao năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân các BCHQST trên địa bàn Tây Nguyên hiện nay

Đây là giải pháp cơ bản hàng đầu, là tiền đề, điều kiện quan trọng để quân nhân các BCHQST nâng cao năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” trên địa bàn Tây Nguyên.

Các tổ chức cần phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong công tác tuyên truyền, giáo dục đội ngũ cán bộ, đảng viên, chiến sĩ trong đơn vị về ý nghĩa, tầm quan trọng và trách nhiệm của từng cá nhân, tổ chức trong tham gia xây dựng “thế trận lòng dân”. Cấp ủy, cán bộ chủ trì các cấp cần nắm vững, quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc tư tưởng Hồ Chí Minh; các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Quân ủy Trung ương và cấp ủy, tổ chức đảng về xây dựng “thế trận lòng dân”. Tiếp tục quán triệt sâu sắc Nghị quyết số 25-QĐ/TW, ngày 3-6-2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI, Nghị quyết số 49-NQ/QUTW, ngày 26-1-2015 của Quân ủy Trung ương về Tăng cường, đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới; Nghị quyết số 88 của Quốc hội khóa XIV phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.

Những nội dung này cần được chọn lọc kỹ lưỡng, phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ thực tế ở từng đơn vị cũng như trình độ, năng lực nhận thức của mỗi cán bộ, chiến sĩ. Kịp thời phổ biến về mục đích, đặc điểm tình hình, nhiệm vụ của quân đội, đơn vị; đặc điểm tình hình địa bàn, nhất là về thành phần dân tộc, trình độ dân trí, văn hóa, phong tục tập quán cho quân nhân các BCHQST trong tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” trên địa bàn Tây Nguyên. Thông qua đó, giúp cho mỗi quân nhân các BCHQST tự ý thức, chuẩn bị vững vàng về tâm thế, nêu cao ý chí quyết tâm khắc phục khó khăn, nỗ lực vươn lên hoàn thành thắng lợi các chỉ tiêu, kế hoạch, nhiệm vụ đã xác định.

Biểu dương, khen thưởng kịp thời đối với các tập thể, cá nhân có thành tích tốt; giáo dục và ngăn ngừa uốn nắn những biểu hiện lệch lạc, những cách làm hình thức, kém hiệu quả và tháo gỡ những vướng mắc, bất cập trong tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân các BCHQST. Coi đây là một nội dung quan trọng để đánh giá, xếp loại tổ chức đảng, đảng viên và nhận xét, đánh giá, quy hoạch, bổ nhiệm, đề bạt, sắp xếp cán bộ hằng năm.

Hai là, đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp bồi dưỡng nâng cao năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân các BCHQST trên địa bàn Tây Nguyên

Đây là một trong những giải pháp có nghĩa hết sức quan trọng, trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả nâng cao năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân các BCHQST trên địa bàn Tây Nguyên. Nội dung tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân các BCHQST phải toàn diện, đúng định hướng; hình thức phong phú; biện pháp cụ thể, sáng tạo, linh hoạt.

Việc đổi mới nội dung bồi dưỡng năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân các BCHQST trên địa bàn Tây Nguyên phải đảm bảo tính cơ bản, hệ thống; vừa cập nhật, phản ánh kịp thời sự biến đổi mau lẹ của tình hình thực tiễn hiện nay. Quan tâm bồi dưỡng, giáo dục cho quân nhân các BCHQST có tinh thần yêu nước, ý thức trách nhiệm, lòng tự tôn, tự hào về truyền thống đấu tranh bất khuất của dân tộc; kiến thức về các lĩnh vực của đời sống xã hội; am hiểu về đặc điểm tâm lý, kinh tế, văn hóa, ngôn ngữ, phong tục tập quán của đồng bào các dân tộc; có tri thức về khoa học xã hội và nhân văn, về quân sự quốc phòng; những thách thức về an ninh phi truyền thống khu vực Tây Nguyên, nhận thức rõ các quan điểm sai trái, luận điệu phản động, âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, phản động. Thường xuyên bồi dưỡng cho cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền về hệ thống các kỹ năng vận động nhân dân. Đặc biệt, cần quan tâm bồi dưỡng cho quân nhân các BCHQST biết khai thác, sử dụng thành thạo các phương tiện truyền thông, đặc biệt là internet và mạng xã hội, phục vụ nhiệm vụ tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” trên địa bàn Tây Nguyên hiện nay.

Đổi mới hình thức, biện pháp bồi dưỡng nâng cao năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân các BCHQST hiện nay cần phải được tiến hành nghiêm túc, có kế hoạch chặt chẽ, cụ thể, phù hợp với từng hoàn cảnh và đối tượng như: thông qua quá trình sinh hoạt, học tập, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị tại các đơn vị; đầu tư xây dựng chương trình, tài liệu và mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng. Hướng quân nhân các BCHQST vào những hoạt động thực tiễn phong phú, bổ ích tại đơn vị như hành quân dã ngoại, giao lưu kết nghĩa, diễn tập xử lý tình huống giả định, giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao và sân khấu hóa các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng, làm cho quá trình này được thẩm thấu một cách tự nhiên. Đặc biệt, cần phát huy vai trò trao đổi kinh nghiệm giữa đồng chí, đồng đội trong đơn vị; thực hiện phương châm: người đi trước bồi dưỡng, truyền thụ kinh nghiệm cho người đi sau; cán bộ, sĩ quan bồi dưỡng kỹ năng cho hạ sĩ quan - binh sĩ.

Ba là, phát huy tính tích cực, chủ động của quân nhân các BCHQST trên địa bàn Tây Nguyên trong tự bồi dưỡng nâng cao năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” hiện nay

Quân nhân các BCHQST vừa là khách thể, vừa là chủ thể của hoạt động nâng cao năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” trên địa bàn Tây Nguyên hiện nay. Do đó, phải phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của quân nhân các BCHQST trong tự bồi dưỡng nâng cao năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” hiện nay.

Mỗi quân nhân các BCHQST phải tích cực tự học tập, tự nghiên cứu để nâng cao trình độ, trách nhiệm chính trị trong tham gia xây dựng “thế trận lòng dân”. Thường xuyên theo dõi chặt chẽ và có hệ thống những diễn biến của tình hình, nhiệm vụ có tác động đến chính trị, tư tưởng của đơn vị và địa bàn; nắm chắc những âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch và những phần tử cơ hội chinh trị; những nguy cơ “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” về tư tưởng chính trị trong nội bộ; những dư luận xã hội và dư luận các nhóm quân nhân trong đơn vị. Qua đó, kịp thời xác định các hình thức, biện pháp trong phòng, chống, ngăn chặn hiệu quả những tác động tiêu cực đến quá trình tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của các BCHQST trên địa bàn Tây Nguyên hiện nay. Chú trọng tự bồi dưỡng, trau dồi kỹ năng như: kỹ năng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh toàn diện; kỹ năng ứng xử, giao tiếp, tuyên truyền, vận động nhân dân; kỹ năng phối hợp với các tổ chức, lực lượng, đoàn thể trong tuyên truyền, vận động; kỹ năng tham gia giải quyết các điểm nóng về an ninh chính trị trên địa bàn; kỹ năng sử dụng các phương tiện, cơ cở vật chất phục vụ quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Bốn là, quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, thực hiện chế độ chính sách đãi ngộ hợp lý cho quân nhân các BCHQST tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” trên địa bàn Tây Nguyên hiện nay

Đây là biện pháp quan trọng, cần thiết, bảo đảm cho quân nhân các BCHQST tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” trên địa bàn Tây Nguyên hiện nay đạt chất lượng, hiệu quả cao.

Cấp ủy, người chỉ huy các cấp cần thường xuyên nắm chắc về hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện có của đơn vị để kịp thời báo cáo và đề nghị cấp trên đầu t­ ư, bổ sung bảo đảm cho lực lượng tham gia công tác xây dựng “thế trận lòng dân” . Cần nghiên cứu đầu tư dài hạn, bài bản, coi trọng đầu tư hiện đại hóa phương tiện công nghệ về thông tin truyền dẫn, phát thanh, truyền hình, báo chí, xuất bản của các BCHQST.

Có thể thấy rằng, hầu hết các tổ, đội công tác của BCHQST đều được tăng cường cho những địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, điều kiện sinh hoạt rất thiếu thốn, thường xuyên công tác xa gia đình… Vì vậy, khi thực hiện chính sách đãi ngộ, cần chú trọng quan tâm bổ sung về chính sách khen thưởng, chính sách đào tạo, bồi dưỡng và chính sách hậu phương quân đội đối với lực lượng cán bộ, chiến sĩ tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” ở những khu vực trọng yếu, nguy hiểm như: ưu tiên xét nâng lương, nâng bậc quân hàm, nhà ở, bảo đảm phương tiện đi lại, phụ cấp, trang bị đồ dùng sinh hoạt cá nhân. Cần có những quy định ưu tiên cho cán bộ, chiến sĩ hoạt động độc lập, thoát ly xa đơn vị, ở vùng sâu, vùng xa, những “điểm nóng” có thể nguy hiểm đến tính mạng, để kịp thời động viên, đãi ngộ thỏa đáng về vật chất và tinh thần cho lực lượng này. Các chính sách đãi ngộ này cần được tiến hành chặt chẽ, chu đáo, đúng, đủ, công bằng, công khai để tạo ra sức thu hút mạnh mẽ, hình thành động cơ trong sáng từ bên trong, thôi thúc, bảo đảm cho mỗi cán bộ, chiến sĩ các BCHQST trên địa bàn Tây Nguyên phát huy cao độ trách nhiệm, năng lực của bản thân, hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ công tác đề ra.

Nâng cao năng lực tham gia xây dựng “thế trận lòng dân” của quân nhân các BCHQST trên địa bàn Tây Nguyên hiện nay là quá trình tác động tổng thể, phức tạp, liên quan đến nhiều mặt hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, người chỉ huy đơn vị và sự nỗ lực cố gắng từ chính bản thân mỗi cán bộ, chiến sĩ. Trong quá trình triển khai thực hiện, các chủ thể cần linh hoạt khi áp dụng cho từng đối tượng và từng hoàn cảnh cụ thể nhằm mang lại hiệu quả giáo dục, bồi dưỡng cao nhất. Có như vậy, các BCHQST mới đáp ứng được yêu cầu đòi hỏi của sự nghiệp xây dựng, giữ vững nền quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân trên địa bàn Tây Nguyên hiện nay.

Tài liệu tham khảo

1. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.594.

2. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.224-235.

3. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2016, tr.149.

4. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, Hà Nội, 2018, tr.47.

Tác giả: Hồ Mạnh Cường

Nguồn: Tạp chí VHNT số 458, tháng 4-2021