Sáng 27-9, tại Nhà Quốc hội, đã diễn ra Phiên họp toàn thể của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội thẩm tra Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo. Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh tham dự phiên họp.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh tham dự Phiên họp

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh chủ trì phiên họp; cùng dự còn có các Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục: Phan Viết Lượng, Tạ Văn Hạ, Nguyễn Thị Mai Hoa, Triệu Thế Hùng cùng các ủy viên của Ủy ban.

Về đơn vị soạn thảo - Bộ VHTTDL tham gia phiên họp có: Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng; Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy; đại diện các đơn vị chức năng trực thuộc Bộ; cùng tham gia phiên họp còn có đại diện các bộ, ngành.

Trình bày báo cáo về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy cho biết, thực hiện Nghị quyết số 129/2024/QH15 ngày 8-6-2024 của Quốc hội về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, Chính phủ đã giao Bộ VHTTDL chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành có liên quan tiến hành xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; Ngày 4-7-2024, Bộ trưởng Bộ VHTTDL thừa ủy quyền Thủ tướng, thay mặt Chính phủ ký Tờ trình số 350/TTr-CP trình Quốc hội dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo.

Thứ trưởng nhấn mạnh, Luật Quảng cáo được Quốc hội khóa XIII thông qua ngày 21-6-2012, là một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện pháp luật về quảng cáo, tạo ra môi trường kinh doanh minh bạch và bình đẳng, phù hợp với xu thế hội nhập quốc tế. Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Luật Quảng cáo cũng đã bắt đầu bộc lộ một số bất cập, hạn chế trong công tác quản lý nội dung, phương tiện quảng cáo; các yêu cầu, điều kiện đối với hoạt động quảng cáo trên báo chí, trên mạng và hoạt động quảng cáo ngoài trời.

Thứ trưởng Bộ VHTTDL Trịnh Thị Thủy trình bày báo cáo về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo

Vì vậy, để kịp thời thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách của Nhà nước liên quan đến văn hóa, công nghiệp văn hóa và xây dựng pháp luật; đồng thời, khắc phục những tồn tại, hạn chế của Luật Quảng cáo hiện hành; xây dựng thị trường quảng cáo ở Việt Nam phát triển lành mạnh, vì lợi ích chung của xã hội thì việc xây dựng Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo là yêu cầu cần thiết trong giai đoạn hiện nay.

Về một số nội dung trọng tâm, Dự án Luật đã bám sát mục đích, quan điểm chỉ đạo và cụ thể hóa nội dung 3 Chính sách trong Đề nghị xây dựng Luật được Chính phủ và Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua. Theo đó, dự thảo Luật sửa đổi 15 Điều, bổ sung 2 điều mới, cụ thể: Sửa đổi, bổ sung khái niệm, quyền, nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo để phù hợp với các hình thức thể hiện, chuyển tải sản phẩm quảng cáo phát sinh trong thực tiễn hiện nay.

Đồng thời, bổ sung quy định về quyền, nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo nói chung và trách nhiệm của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo là người có ảnh hưởng theo quy định của pháp luật về bảo vệ người tiêu dùng, như: phải quảng cáo trung thực, chính xác về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; cung cấp tài liệu liên quan đến nội dung quảng cáo khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu; chịu trách nhiệm liên đới trong trường hợp nội dung quảng cáo không bảo đảm các điều kiện, nội dung theo quy định.

Về yêu cầu đối với nội dung quảng cáo, Dự án Luật sửa đổi quy định về nội dung quảng cáo phải trung thực, chính xác, rõ ràng; không gây hiểu lầm về tính năng, chất lượng, công dụng, tác dụng của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; phân định nội dung quảng cáo với hoạt động trên sàn thương mại điện tử, hoạt động trưng bày hàng hóa theo quy định của pháp luật chuyên ngành về thương mại; bổ sung các quy định cụ thể về nội dung quảng cáo các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt như thuốc, mỹ phẩm, thiết bị y tế, thực phẩm… bảo đảm sự phù hợp với các Luật chuyên ngành như: Luật Dược, Luật An toàn thực phẩm, Luật khám bệnh, chữa bệnh…

Về quảng cáo trên báo in, báo nói, báo hình, hiện nay, với sự cạnh tranh của các hình thức quảng cáo trên mạng cũng như các nền tảng mạng xã hội, doanh thu từ hoạt động quảng cáo trên các phương tiện báo chí đang ngày càng suy giảm mạnh. Trong khi đó, phần lớn các cơ quan đều hoạt động theo cơ chế tự chủ tài chính nên phải đối mặt với rất nhiều khó khăn trong việc thực hiện cơ chế tự chủ và duy trì chất lượng nội dung thông tin. Vì vậy, Dự án Luật sửa đổi các quy định về diện tích quảng cáo trên báo in, thời lượng quảng cáo trên truyền hình trả tiền, đặc biệt là trong các chương trình phim truyện nhằm tạo cơ sở pháp lý để cơ quan báo chí cân đối nguồn thu từ quảng cáo, nâng cao chất lượng nội dung, bảo đảm hoàn thành các nhiệm vụ chính trị được giao.

Về quảng cáo trên mạng, Dự án Luật bổ sung quy định cụ thể về hình thức quảng cáo trên mạng bao gồm: quảng cáo trên báo điện tử, trang thông tin điện tử, mạng xã hội, ứng dụng trực tuyến, thiết bị quảng cáo sử dụng phương tiện điện tử, thiết bị đầu cuối, các thiết bị viễn thông khác có kết nối mạng viễn thông, mạng internet. Đồng thời, dự án luật cũng đưa ra các quy định về yêu cầu đối với hoạt động quảng cáo trên mạng… Tổ chức, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ mạng xã hội khi cho phép người sử dụng thực hiện quảng cáo phải có tính năng, ký hiệu để người sử dụng tự phân biệt nội dung quảng cáo với các nội dung khác.

Tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới, người kinh doanh dịch vụ quảng cáo trên mạng có trách nhiệm: thông báo thông tin đầu mối liên hệ với Bộ Thông tin và Truyền thông; xác minh danh tính của người quảng cáo; Lưu trữ thông tin, hồ sơ về hoạt động quảng cáo; có giải phải pháp kỹ thuật kiểm soát và loại bỏ các sản phẩm quảng cáo vi phạm pháp luật Việt Nam trên hệ thống cung cấp dịch vụ.

Về hoạt động quảng cáo ngoài trời, Dự án Luật sửa đổi các quy định theo hướng tiếp tục đẩy mạnh việc phân định thẩm quyền, phân cấp trách nhiệm quản lý nhà nước về quảng cáo cho chính quyền các cấp…

Trình bày báo cáo thẩm tra, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Triệu Thế Hùng cho biết, Ủy ban tán thành với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo năm 2012 và cho rằng: Về cơ sở chính trị-pháp lý, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đáp ứng đầy đủ căn cứ chính trị, pháp lý, khoa học; tiếp tục khẳng định các quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về phát triển công nghiệp văn hóa, trong đó có ngành quảng cáo; đảm bảo đúng tiến độ theo Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 được Quốc hội ban hành, phù hợp với Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Về thực tiễn, sau hơn 10 năm thực hiện, Luật Quảng cáo năm 2012 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập, chưa theo kịp với sự phát triển của thị trường quảng cáo hiện nay. Trong khi đó, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ cùng sự phổ biến của mạng xã hội đã tạo ra bước phát triển vượt bậc của ngành Quảng cáo, làm thay đổi cả về tổ chức, quy trình, phương thức quảng cáo, cách tiếp cận thông tin của người dân, đồng thời cũng đặt ra những thách thức trong việc quản lý nội dung quảng cáo. Vì vậy, Luật Quảng cáo năm 2012 cần được sửa đổi, bổ sung với sự tư duy và phương thức quản lý mới nhằm góp phần thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về phát triển công nghiệp văn hóa, trong đó có ngành Quảng cáo; khắc phục những tồn tại, hạn chế của Luật Quảng cáo; góp phần xây dựng thị trường quảng cáo ở Việt Nam phát triển lành mạnh, vì lợi ích chung của xã hội.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho biết, "hồ sơ dự án Luật được gửi đến Quốc hội bảo đảm yêu cầu về thời hạn. Các tài liệu trong Hồ sơ dự án Luật cơ bản phù hợp với quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đảm bảo điều kiện trình kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV".

Các đại biểu phát biểu đóng góp ý kiến tại phiên họp

Tại phiên họp, các đại biểu đã đóng góp ý kiến, đồng thời đánh giá cao ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra dự án đã chuẩn bị hồ sơ dự án Luật đầy đủ, kỹ lưỡng, đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp tới.

Phát biểu chỉ đạo tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho biết, về công tác xây dựng pháp luật, trong kỳ họp thứ 8, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục dự kiến trình Quốc hội thông qua dự án  Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) và  dự thảo nghị quyết của Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035; cho ý kiến đối với Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, Luật Nhà giáo.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh phát biểu chỉ đạo tại phiên họp

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nêu rõ, đây là các nội dung quan trọng, khẳng định vị trí, vai trò quan trọng của văn hóa, giáo dục đối với phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong điều kiện mới. Các dự án luật, nghị quyết này khó, phức tạp, có tác động lớn đến đời sống xã hội. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Văn hóa, Giáo dục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành trong công tác xây dựng các luật, nghị quyết; đồng thời đề nghị các đại biểu tại Phiên họp tiếp tục nghiên cứu đầy đủ, sâu sắc các quan điểm, định hướng, chủ trương của Đảng, Hiến pháp để thể chế hóa kịp thời vào các dự án luật trình Quốc hội tại Kỳ họp 8 bảo đảm chất lượng theo nguyên tắc việc đã chín, đã rõ, được thực tiễn chứng minh, kiểm nghiệm thì đưa vào quy định trong dự thảo Luật; những nội dung nào thuộc trách nhiệm của Quốc hội thì Quốc hội sẽ quyết định.

Phát biểu tại phiên họp, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, sau khi được Chính phủ giao nhiệm vụ, Bộ VHTTDL đã chủ động phối hợp với Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội và các cơ quan có liên quan để xây dựng dự án Luật.

Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng phát biểu tại phiên họp

Việc sửa đổi, bổ sung Luật lần này tập trung vào 15 điều, bổ sung thêm 2 điều mới để khắc phục những bất cập, không còn phù hợp với thực tiễn sau 12 năm Luật được ban hành. Dự án Luật cũng được sửa đổi linh hoạt trên tinh thần chỉ đạo của Quốc hội là những cái gì đã rõ, đã chín thì sửa; những gì chưa chín, chưa rõ thì sẽ tiếp tục nghiên cứu.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh, dù ban soạn thảo đã rất nỗ lực nhưng trước thời đại công nghệ 4.0, tiếp tục nảy sinh nhiều vấn đề trong thực tiễn mà có thể dự thảo Luật sẽ chưa thể bao quát được, chưa thực hiện được như kỳ vọng.

Về các nội dung sửa đổi lần này, Bộ trưởng cho biết trong quá trình soạn thảo, Bộ VHTTDL đã phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan có liên quan như Bộ TTTT trong các điều quy định về hoạt động quảng cáo trên không gian mạng. Đồng thời phân định rõ trách nhiệm quản lý nhà nước, trách nhiệm của các bộ, ngành như quảng cáo các sản phẩm về sức khỏe thì thuộc trách nhiệm của Bộ Y tế; quảng cáo về các lĩnh vực thương mại thuộc trách nhiệm của Bộ Công Thương... và cũng đã tiến hành phân cấp, phân quyền theo quy định của Luật Chính quyền địa phương, đồng thời rà soát kỹ các luật có liên quan để tránh tình trạng chồng chéo giữa các Luật.

Bộ trưởng nhấn mạnh, trong thời gian tới, Bộ VHTTDL sẽ tiếp tục phối hợp với các đơn vị có liên quan nghiên cứu tiếp thu đầy đủ ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục để hoàn chỉnh, làm rõ các nội dung của Hồ sơ dự án Luật, để chính thức trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ 8 theo quy định.

NGỌC BÍCH - Ảnh: XUÂN TRẦN