Từ ngày 7 đến 30-10, tại Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long (Hà Nội) trưng bày tài liệu lưu trữ với chủ đề “Hà Nội và những cửa ô”. Đây là một trong những sự kiện chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024).

Trưng bày do Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước phối hợp với Sở Nội vụ Hà Nội và Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long tổ chức.

Trưng bày "Hà Nội và những cửa ô" giới thiệu những tài liệu, hình ảnh quý về lịch sử hào hùng của Thủ đô. Các cửa ô của Hà Nội không chỉ là cột mốc địa lý mà còn là biểu tượng văn hóa và lịch sử, thể hiện quá trình phát triển của thành phố qua các thời kỳ.

Không gian trưng bày triển lãm

Khoảng 170 tài liệu, hình ảnh sẽ được giới thiệu trong Trưng bày “Hà Nội và những cửa ô”, với 3 chủ đề: Cửa Ô Xưa, Cửa Ô chiến thắng và Cửa Ô hôm nay. Trong mỗi chủ đề là những tài liệu lưu trữ khác nhau của từng giai đoạn lịch sử của Hà Nội.

Chủ đề 1 - Cửa Ô xưa: Giới thiệu về lịch sử hình thành các Cửa Ô của Thăng Long - Hà Nội; vai trò, công năng của các Cửa Ô Hà Nội; sự biến đổi về tên gọi và số lượng các Cửa Ô theo từng giai đoạn quy hoạch thay đổi địa giới hành chính của thành phố Hà Nội dưới sự tác động của người Pháp; những hoạt động trao đổi kinh tế (các khu chợ, khu phố buôn bán); những sự kiện lịch sử gắn liền với các Cửa Ô (Pháp đánh thành Hà Nội lần thứ nhất từ Cửa Ô Thanh Hà…) những giai thoại liên quan… Xác định dấu vết các Cửa Ô gắn liền với địa danh làng xã Hà Nội xưa và thay đổi hiện nay.

Chủ đề 2- Cửa Ô chiến thắng: Kể lại câu chuyện lịch sử về sự kiện các đoàn quân bộ đội Cụ Hồ, các chiến sĩ Trung đoàn Thủ đô từ các Cửa ô xưa tiến về tiếp quản Hà Nội vào tháng 10-1954, đặc biệt là Lễ chào cờ chiến thắng tại sân vận động Cột Cờ ngày 10-10-1954, với sự tham gia của các đơn vị quân đội nhân dân tham gia tiếp quản thành phố; các tài liệu, hình ảnh về những ngày tiếp quản của quân dân Thủ đô trên các ngành: Nội chính, trước bạ, canh nông, giao thông, bưu điện, thuế… Hàng vạn người dân Thủ đô đổ ra các đường phố nhiệt liệt đón chào đoàn quân giải phóng Thủ đô. Cả Hà Nội dồn về khu vực Cột cờ Hà Nội, tập trung ở sân vận động. Cờ đỏ sao vàng được kéo lên đỉnh cột cờ.

Chủ đề 3- Cửa ô Hà Nội hôm nay: Chứng kiến những bước phát triển, đổi thay của Hà Nội sau 70 năm ngày tiếp quản Thủ đô, Cửa ô xưa là những chứng nhân lịch sử của Thăng Long - Hà Nội qua bao thăng trầm, biến đổi cũng là nơi ca khúc khải hoàn, hân hoan đón mừng đoàn quân chiến thắng trở về. Để từ đó Hà Nội từng bước thay da đổi thịt, ngày càng mở rộng phát triển, với những không gian, quy hoạch xứng tầm, với những con đường, đại lộ, cây cầu mới mọc lên, vươn xa.

Triển lãm trưng bày “Hà Nội và những cửa ô” giúp người dân và du khách hiểu rõ hơn về nét đẹp của Hà Nội xưa, từ lối sống, kiến trúc, đến những câu chuyện liên quan tới các cửa ô nổi tiếng như Ô Quan Chưởng, Ô Cầu Giấy, Ô Đống Mác...

Sự kiện còn nhằm khơi dậy lòng tự hào và ý thức giữ gìn di sản văn hóa, kết nối quá khứ với hiện tại, đồng thời giáo dục thế hệ trẻ về lịch sử và giá trị của thành phố. Qua việc tôn vinh các cửa ô, trưng bày này góp phần bảo tồn ký ức tập thể và tạo dựng bản sắc riêng cho Hà Nội trong lòng người dân và bạn bè quốc tế, góp sức xây dựng Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại.

THÁI AN - Ảnh: TRUNG NGUYỄN