Trong hai ngày 16 và 17-11-2024, buổi biểu diễn múa đương đại Nhật Bản mang tên “Hòa âm Âm thanh, Ánh sáng, Hình ảnh và Cơ thể” của nghệ sĩ Hiroaki Umeda sẽ diễn ra tại Nhà hát Tuổi trẻ (11 Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội). Đây là hoạt động do Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam (Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản) tổ chức. Bên cạnh đó, Trung tâm còn tổ chức workshop múa của nghệ sĩ Hiroaki Umeda để giới thiệu nghệ sĩ múa đương đại nổi tiếng của Nhật Bản này với khán giả Việt Nam.

Hiroaki Umeda trong vở "Biến chuyển trạng thái"

Vũ công - biên đạo múa Nhật Bản nổi tiếng Hiroaki Umeda sẽ mang đến cho khán giả Việt Nam màn trình diễn múa đương đại của anh với hai tác phẩm múa đột phá: While going to a condition (tạm dịch: Biến chuyển trạng thái) và Intensional Particle (tạm dịch: Sâu trong hạt phân tử). Được biết đến với cách tiếp cận tân tiến đối với nghệ thuật múa và khả năng kết hợp chuyển động cơ thể với các yếu tố kỹ thuật số, tác phẩm của Umeda hứa hẹn sẽ là một trải nghiệm thú vị và mãn nhãn.

Là một trong những người đi đầu trong cộng đồng nghệ thuật avant-garde Nhật Bản, Hiroaki Umeda đã làm say đắm khán giả trên toàn thế giới với phong cách độc đáo và khám phá sâu sắc về thời gian, không gian và cơ thể con người. Trong suốt sự nghiệp nhiều năm ròng của mình, anh đã nhận được vô số giải thưởng, tiêu biểu có thể kể đến giải thưởng Danh dự của Prix Ars Electronica vào năm 2010.

Vở While going to a condition được trình diễn lần đầu tiên vào năm 2002. Ngay trong tác phẩm solo đầu tiên thành công trên trường quốc tế của mình, Umeda đã thể hiện được cốt lõi nguyên tắc nghệ thuật của mình. Đó là ánh sáng, âm thanh, hình ảnh và cơ thể - tất cả các yếu tố kết hợp thành một thể thống nhất lai tạo để thể hiện những gì nghệ sĩ gọi là “hình ảnh của trạng thái năng lượng riêng biệt”.

Vở Intensional Particle ra mắt năm 2015 mang đến cho khán giả những trải nghiệm độc đáo về một thực tế kỹ thuật số bão hòa với “sự ổn định không ổn định”: các dòng chảy dữ dội biến mất sau một phút, và thác nước sáng rực bốc hơi sau một giây. Tuy tấm canvas nổ tung, thấm đẫm các đường cong kỹ thuật số ngay trước mắt chúng ta, nó cũng mang lại một ấn tượng vô cùng mong manh.

Nghệ sĩ Hiroaki Umeda với vở "Sâu trong hạt phân tử"

Hiroaki Umeda là biên đạo múa và là một nghệ sĩ đa ngành hiện được công nhận là một trong những nhân vật hàng đầu của nền nghệ thuật tiên phong Nhật Bản. Sinh năm 1977 ở Tokyo, mới đầu Umeda học nhiếp ảnh tại Đại học Nihon (Tokyo). Năm 2000, Umeda ngừng học, thành lập công ty riêng có tên S20 và bắt đầu tạo ra các tác phẩm đa ngành của riêng mình bằng cách tự do tích hợp tất cả các hình thức nhảy múa riêng biệt và các loại hình nghệ thuật khác. Năm 2002, tác phẩm múa Biến chuyển trạng thái của anh, đã nhận được sự hoan nghênh nhiệt liệt tại Yokohama Dance Collection R (Yokohama, Nhật Bản) và ngay lập tức được mời đến Rencontres Choréographiques Internationales (Paris).  

Năm 2009, Umeda bắt đầu dự án biên đạo kéo dài 10 năm Superkinesis và làm việc với nhiều vũ công có nền tảng thể chất khác nhau như: đương đại (Centrifugal, 2009), hip-hop (Repulsion, 2010), ba lê cổ điển (Isolation, 2011) và các vũ công múa truyền thống châu Á (Temporal Pattern, 2013). Ngay từ đầu, phong cách biên đạo tối giản và sáng tạo, hài hòa giữa ngôn ngữ hình thể độc nhất của anh cùng cơ thể của các vũ công khác nhau, đã thu hút nhiều sự chú ý.

Nối dài mối quan tâm của anh về việc mang đến trải nghiệm giác quan không xác định cho khán giả, từ năm 2010, Umeda đã bắt tay vào thực hiện các chuỗi tác phẩm sắp đặt, chủ yếu tập trung vào ảo giác và sự nhập vai hình thể. Các tác phẩm chính bao gồm Haptic, Holistic Strata và Split flow. Chuỗi tác phẩm kết hợp cảm giác thị giác và hình thể này đã mang lại cho anh giải thưởng Danh dự của Prix Ars Electronica vào năm 2010.

Kể từ khi thành lập công ty S20, những tác phẩm múa tinh tế nhưng mãnh liệt của  Hiroaki Umeda đã được lưu diễn khắp thế giới trước khán giả và được giới phê bình hoan nghênh. Tác phẩm của anh được công nhận nhờ phương pháp nghệ thuật mang tính tổng thể cao với nền tảng kỹ thuật số mạnh mẽ. Anh coi múa không chỉ là các yếu tố hình thể, mà còn cả các thành phần quang học, âm thanh, giác quan và trên hết là không gian – thời gian như một phần của biên đạo. Dựa trên mối quan tâm sâu sắc đến việc biên đạo thời gian và không gian, Umeda đã phát huy tài năng của mình không chỉ với tư cách là một biên đạo múa và vũ công, mà còn là một nhà soạn nhạc, nhà thiết kế ánh sáng, nhà phối cảnh và nghệ sĩ thị giác.

NGÔ HỒNG VÂN