Thị xã Phong Điền, thành phố Huế, mảnh đất của truyền thống cách mạng, giàu bản sắc văn hóa đang hòa chung niềm hân hoan phấn khởi, bước trên con đường mới. Một sự khởi đầu cho những khát khao mới, diện mạo mới đang đổi thay từng ngày trên quê hương Phong Điền, một thị xã trẻ với sức mạnh nội sinh, luôn đổi mới sáng tạo, tự tin trên con đường hội nhập và phát triển.

Bộ mặt đô thị Phong Điền ngày càng khởi sắc

Theo Nghị quyết đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua, từ ngày 01/01/2025, huyện Phong Điền chính thức trở thành thị xã Phong Điền, thuộc thành phố Huế. Một cơ hội và niềm tự hào to lớn của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân nơi đây.

Phong Điền có vai trò, vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội; đảm bảo an ninh - quốc phòng của thành phố. Cùng với điều kiện địa lý thuận lợi: Phía Tây và Tây Bắc giáp huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị. Phía Đông Bắc giáp biển Đông. Phía Đông Nam giáp huyện Quảng Điền, thị xã Hương Trà. Phía Nam giáp huyện A Lưới; Phong Điền là là huyện cửa ngõ phía Bắc kết nối thành phố Huế với các tỉnh nằm trong vùng trọng điểm phát triển kinh tế - xã hội duyên hải Bắc Trung Bộ, là cửa ngõ thông ra biển đông trên tuyến hành lang kinh tế Đông Tây. Ngoài ra, Phong Điền nằm trên các tuyến giao thông huyết mạch của quốc gia cao tốc Bắc Nam, tuyến đường ven biển; quốc lộ 1A, tuyến đường sắt Bắc Nam đi qua; nằm trong chuỗi các đô thị Đông Hà - Phong Điền - Hương Trà - Huế - Hương Thủy - Đà Nẵng - Hội An. Đây còn là địa phương có nguồn tài nguyên thiên nhiên, cảnh vật phong phú, vùng đất chứa nhiều trầm tích văn hóa. Với những tiềm năng, lợi thế đó, Phong Điền được xác định  là một trong những đô thị động lực  theo Nghị quyết số 54-NQ/TW của Bộ Chính trị về về xây dựng và phát triển Thành phố Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Trong những năm gần đây, Phong Điền đã phát huy những lợi thế, tiềm năng sẵn có, cộng với sự đầu tư, nâng cấp hạ tầng, dần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cân đối tỷ trọng các ngành nghề. Đến cuối năm 2024, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp phát huy vai trò là ngành kinh tế trọng tâm của địa phương chiếm tỷ trọng 60% trong cơ cấu kinh tế, thương mại, dịch vụ và du lịch chiếm tỷ trọng 20%, nông nghiệp chiếm tỷ trọng 20%. Thu nhập bình quân đạt hơn 75 triệu đồng/người/năm.

Mặt khác, nhờ vào việc khai thác hiệu quả các nguồn tài nguyên khoáng sản, Phong Điền đã thu hút được nhiều nhà đầu tư, hình thành khu công nghiệp quy mô lớn. Cùng với đó, các ngành dịch vụ cũng phát triển mạnh mẽ, tạo ra nhiều việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân của địa phương và các địa bàn lân cận. Khu công nghiệp Phong Điền rộng 700ha đã được đầu tư hạ tầng đồng bộ, hệ thống xử lý nước thải hiện đại, thu hút được 25 dự án giải quyết việc làm, thu nhập ổn định cho khoảng hơn 17.000 lao động như: Nhà máy Nay Scavi Huế hơn 7.000 lao động; Công ty cổ phần chăn nuôi CP Việt Nam hơn 1.500 lao động; Nhà máy Kanlongda hơn 3.000 lao động; nhà máy Phennika hơn 200 lao động,... và hàng ngàn lao động ở các nhà máy ngoài khu công nghiệp như Xi măng Đồng Lâm, Prenium Silica Huế,… Theo Quy hoạch chung đô thị Phong Điền, Khu công nghiệp Phong Điền được định hướng mở rộng lên 1.200 ha cùng với việc hình thành các khu đô thị, khu dân cư mới, góp phần chia sẻ áp lực về mật độ dân số, về sản xuất công nghiệp cho đô thị trung tâm thành phố Huế. 

Phong Điền được xác định có thế mạnh về du lịch trải dài từ vùng núi, đến đồng bằng, vùng đầm phá và ven biển với nhiều cảnh quan thiên nhiên phong phú như Suối khoáng nóng Thanh Tân, làng cổ Phước Tích, thác A Đon, Thượng nguồn Ô Lâu, … cùng với hệ thống 7 di tích lịch sử cấp quốc gia, 14 di tích lịch sử cấp tỉnh. Trong đó di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc Làng cổ Phước Tích đã được Bộ VHTTDL xem xét chủ trương nâng cấp thành di tích quốc gia đặc biệt; nước khoáng nóng Thanh Tân hướng tới hình thành Khu du lịch quốc gia theo quy hoạch chung của tỉnh và quy hoạch du lịch quốc gia. Phong Điền cũng là nơi còn lưu giữ nhiều nét đặc trưng của văn hóa Huế, với nhiều lễ hội dân gian mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. 

Chủ tịch UBND thị xã Phong Điền, ông Nguyễn Đình Bách thông tin, vấn đề quan trọng hiện nay là tập trung ưu tiên nguồn lực đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, khai thác từng phần, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, đảm bảo theo đúng quy hoạch; đối với phát triển kết cấu hạ tầng, ngoài nguồn lực của thị xã, của thành phố, hỗ trợ từ chính sách thì địa phương cũng đang có định hướng phát huy sức mạnh toàn dân, Nhà nước và nhân dân cùng làm; tập trung đẩy mạnh cải cách hành chính; xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng được yêu cầu về chuyên môn nghiệp vụ, có phẩm chất trách nhiệm, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; thu hút các nhà đầu tư để tạo điều kiện cho người dân phát triển sản xuất ở ngay tại chỗ trên chính mảnh đất Phong Điền. Ngoài ra, thị xã sẽ quan tâm xây dựng lực lượng lao động chất lượng cao bằng việc đầu tư phát triển giáo dục; sử dụng hợp lý các nguồn lực mà Trung ương, tỉnh hỗ trợ cho địa phương trong việc khai thác lợi thế của Phong Điền. Trong đó, sẽ ưu tiên đặc biệt đối với các nguồn lực để tập trung hình thành ở các khu công nghiệp cụm công nghiệp là hạt nhân để thu hút các nhà đầu tư vào trên địa bàn.

Cùng với những cơ hội, Phong Điền cũng sẽ đối diện với nhiều thách thức về thu hút nguồn lực; đầu tư kết cấu hạ tầng; chuyển dịch cơ cấu kinh tế; quản lý đô thị, phải đảm bảo vừa khai thác được các tiềm năng, thế mạnh nhưng vẫn giữ được các bản sắc văn hóa, gìn giữ được môi trường; hiện thực hóa được các quy hoạch trong đó có quy hoạch chung của thị xã Phong Điền, quy hoạch thành phố Huế; nâng cao được chất lượng nguồn nhân lực để đáp ứng được yêu cầu của một đô thị hiện đại, văn minh; phát huy được những giá trị bản sắc sẵn có của con người của của Phong Điền, biến các giá trị con người, giá trị văn hóa trở thành nguồn nội sinh để thúc đẩy các nguồn ngoại sinh khác

Với vị thế là thị xã cửa ngõ phía Bắc Thành phố Huế, Phong Điền cần tập trung phát triển kinh tế nhanh, bền vững, kết hợp chặt chẽ, hợp lý, hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế; giải quyết các vấn đề xã hội và bảo vệ môi trường. Tiếp tục chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng đô thị, trong đó đẩy mạnh phát triển thương mại, dịch vụ theo hướng văn minh, hiện đại; thu hút đầu tư các trung tâm thương mại, dịch vụ. Phát triển du lịch văn hóa, du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm, du lịch thể thao, gắn với du lịch nghỉ dưỡng chất lượng cao trên cơ sở khai thác hiệu quả các giá trị di sản văn hóa, cảnh quan độc đáo và cảnh quan thiên nhiên. Đồng thời, đầu tư cơ sở hạ tầng theo hướng đồng bộ, hiện đại, phát triển không gian đô thị, tạo động lực mới trong phát triển kinh tế - xã hội. Bên cạnh đó, cần quan tâm hơn đến công tác an sinh xã hội, phát triển các tiện ích công cộng phục vụ nhu cầu sinh hoạt, vui chơi giải trí để góp phần nâng cao giá trị, chất lượng sống của người dân. Tăng cường công tác quốc phòng - an ninh tạo niềm tin và sức hút đối với các nhà đầu tư, du khách đến làm việc, sinh sống, tạo động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế.

Bức tranh đô thị Phong Điền đang định hình với khu công nghiệp, khu đô thị, những khu dân cư cùng hệ thống mạng lưới giao thông đang từng bước đồng bộ đã chuyển mình trong một tâm thế mới: Thị xã Phong Điền. Đó là bước khởi đầu cho những khát khao mới, phát triển mới, hiện đại hơn, văn minh hơn và cũng đậm nét văn hóa truyền thống hơn.

Bài và ảnh: VĂN KHÁNH TRÌNH

Nguồn: Tạp chí VHNT số 594, tháng 1-2025